Salam buat semua. Atok dan Wan baharu balik ke kampung di Sungai Lancang, Perak, kampung Wan. Kami balik ramai-ramai. Semua adik beradik Wan balik sama. Memang kami dah rancang sejak sekian lama. Dah lebih tujuh bulan kami tak balik. Masing-masing dengan kesibukan masing-masing. Tambahan pula, tahun ini memang anak cucu dan menantu balik ke rumah mertua mereka.
Jadi cuti Hari Wesak hari itu, kami pun pulang. Memang kampung Sungai Lancang tetap di situ. Tiada perbezaan, sama seperti sebelumnya. Pembangunan agak lambat, walaupun tidak terhenti. Begitu juga dengan kehidupannya.
Terfikir Atok ketika itu. Mengapa Atok tidak menulis sesuatu tentang kampung ini. Bukankah Wan sebahagian daripada Atok? Lagipun blog ini tentang kehidupan Atok sekeluarga. Jadi kalau Atok dan tulis pasal Telok, TPG, Klang, Banting dan tempat-tempat lain bagai, kenapa tidak Atok tulis pasal kampung tempat Wan dilahirkan, membesar, berkahwin, melahirkan ini? Bagaimana sejarah Rungkup, Bagan Datuk dan Hilir Perak secara amnya? Pasti ada yang menarik, kan?
Jadi, dalam entri kali ini, dan beberapa entri mendatang, Atok akan fokuskan penceritaan tentang kampung Sungai Lancang, Rungkup, Bagan Datuk yang lampau, yang masih belum diselongkar oleh orang lain. Atok maksudkan sesuatu yang unik dan menarik, termasuk sisi gelapnya. So, kalau korang berminat, teruskan bersama Atok dan Wan. Kita kasi bongkar dan gempar Bagan Datuk! Seperti biasa, semua gambar yang korang nampak dalam blog ini, bukan Atok punya. Atok jumpa dalam internet. Jadi, kepada semua pemilik bahan, dokumen dan apa sahaja media yang Atok gunakan sepanjang penulisan ini, Atok ucapkan jutaan terima kasih, dan maaf kerana tidak minta izin terlebih dahulu. Pleasant reading.
A. PENGENALAN
1. Ciri-ciri Fizikal
Kampung Sungai Lanchang (ejaan lama) ialah sebuah kejiranan dalam Mukim Rungkup dan juga merupakan satu dari mukim yang terletak dalam pentadbiran Daerah Bagan Datuk (dulu Daerah Hilir Perak). Bentuk ejaan lain untuk Sungai Lanchang termasuklah Sungei Lanchong dalam dokumen rasmi Inggeris. Kampung Sungai Lanchang terletak pada latitud 3.9377° Utara (atau 3° 56' 16" Utara) dan longitud 100.71362° Timur (atau 100° 42' 49" Timur). Kampung ini disempadani Kg. Simpang Empat Rungkup di utara dan Sungai Tiang di selatan.
Kampung Sungai Lancang terletak di kawasan tanah pamah atau dataran rendah yang rata, ciri tipikal landskap delta dan dataran pantai di Malaysia. Ketinggian kampung ini adalah sangat rendah, selalunya hanya beberapa meter di atas paras laut, menjadikannya sebahagian daripada kawasan aluvium yang terbentuk oleh pemendapan sedimen dari sungai. Topografi yang rata ini menjadikan Kampung Sungai Lancang terdedah kepada risiko banjir, terutamanya semasa musim hujan lebat atau air pasang tinggi, kerana air mudah bertakung dan sistem saliran semula jadi mungkin tidak mencukupi.Ciri fizikal utama Kampung Sungai Lancang termasuk kehadiran sungai atau anak sungai yang mengalir melalui atau berhampiran kawasan kampung, memberikan nama kepada penempatan ini dan berfungsi sebagai sebahagian daripada sistem saliran semula jadi. Jenis tanah di kampung ini adalah tanah aluvium, yang cenderung subur tetapi seringkali terdiri daripada tanah liat atau, di beberapa kawasan yang dahulunya berpaya, mungkin terdapat lapisan tanah gambut.
Selain itu, kampung ini mengalami cuaca tropika lembap dengan suhu dan kelembapan yang tinggi serta hujan yang banyak sepanjang tahun. Kampung Sungai Lancang yang terletak berhampiran dengan pantai, pengaruh pasang surut air laut akan menjadi ciri fizikal tambahan yang penting, mempengaruhi paras air di sungai dan parit serta berpotensi meningkatkan risiko banjir.
Ketinggiannya adalah 5 meter (atau 16 kaki) dari paras laut. Satu masa dahulu Sungai Lancang adalah sebuah pelabuhan kecil yang dapat dimudiki oleh tongkang, perahu dan sampan kecil hingga ke kuala sungainya di Selat Melaka. Kini, Sungai Lancang hanyalah sebuah ‘parit besar’ yang terletak di Perak.
Terdapat jalan raya negeri berturap dua hala menghubungkan kampung Sungai Lancang dengan kampung-kampung berdekatan seperti Kg. Sungai Bharu dan Sungai Tiang sehinggalah ke Hutan Melintang dan ke Rungkup, Sungai Nipah, Sungai Betul, Kg. Pasang Api sehinggalah ke pekan Bagan Datuk. Batas sempadan pentadbiran Kg. Sungai Lancang adalah dari Kg. Sungai Bharu dan Simpang Empat Rungkup. Sistem saliran dan peparitan di kedua-dua belah jalan raya serta di perkebunan penduduk menjadikan aktiviti pertanian terutamanya kelapa hidup subur serta berfungsi mengawal banjir ketika musim hujan. Kampung ini juga memiliki akses kepada kemudahan asas seperti elektrik dan air, tetapi perkhidmatan khusus seperti kesihatan pakar atau pendidikan tinggi memerlukan perjalanan ke luar kampung.
 |
| Kedudukan Mukim Rungkup, salah satu daripada tiga buah mukim yang membentuk daerah Bagan Datuk. Sg.Lancang menjadi sebahagian daripada petempatan yang ada dalam mukim tersebut. |
2. Kegiatan Sosio-ekonomi
Penduduk Kampung Sungai Lancang umumnya bergantung kepada sektor pertanian sebagai sumber pendapatan utama, terutamanya melalui penanaman kelapa, kelapa sawit, pisang dan koko, manakala sebahagian kecil mungkin terlibat dalam perikanan jika berdekatan dengan sumber air. Vegetasi asli di Kampung Sungai Lancang sebahagian besarnya telah digantikan oleh tanaman pertanian, terutamanya kelapa dan kemudiannya kelapa sawit, walaupun tumbuhan lain seperti rumput dan semak masih boleh ditemui di sepanjang tebing sungai dan parit. Disebabkan pembangunan pertanian, terutamanya penanaman kelapa, landskap kampung ini turut dicirikan oleh rangkaian parit dan terusan buatan manusia yang meluas, dibina untuk menguruskan paras air dan menyediakan saliran yang mencukupi untuk aktiviti pertanian. Terdapat juga penduduk yang bekerja dalam sektor awam atau swasta di kawasan berhampiran atau menjalankan perniagaan kecil di kampung, memberikan pendapatan yang lebih stabil.
 |
| Kedudukan Kg.Sungai Lancang bersempadankan Kg. Rungkup di Utara serta Sg. Tiang di Selatan dan Laut Selat Melaka di sebelah Baratnya. |
3. Tahap Pendidikan
Tahap pendidikan penduduk adalah pelbagai, dengan generasi muda mempunyai akses lebih baik kepada pendidikan asas berbanding generasi tua, namun akses kepada pendidikan tinggi mungkin terhad. Secara purata, pendapatan isi rumah cenderung berada pada tahap sederhana atau rendah berbanding kawasan bandar, dengan perbezaan antara pekebun kecil dan buruh. Struktur keluarga besar dan hubungan komuniti yang kuat adalah ciri penting kehidupan sosial mereka. Isu-isu sosio-ekonomi yang mungkin dihadapi termasuk ketidakstabilan pendapatan akibat harga komoditi, peluang pekerjaan terhad terutamanya bagi golongan muda, dan penghijrahan keluar yang menyebabkan populasi menua.
B. SEJARAH AWAL KG. SUNGAI LANCANG
1. Sejarah Lisan Penduduk
Perang antara Selangor dan Pahang merefleksikan konflik kuasa di kalangan negeri-negeri Melayu pada zaman tersebut. Pahang dikatakan membantu Tengku Kudin dengan melakukan serangan dari laut ke atas Kuala Selangor, kubu kuat Raja Mahadi. Perang ini bukan sahaja mencerminkan masalah internal dalam kalangan negeri-negeri tersebut, tetapi juga menunjukkan bagaimana penjajah British menggunakan kesempatan ini untuk mengukuhkan pengaruh mereka."
Ramai rakyat bawahan yang terperangkap antara kesetiaan kepada anak-anak raja dan kelangsungan hidup di Selangor, memilih melarikan diri ke negeri-negeri berdekatan. Ramai yang menyusuri pantai Selat Melaka menuju Panchang Bedena, Sungai Haji Dorani, dan Sungai Besar. Ada di antara mereka yang menyusuri Sungai Bernam ke Kampung Tanjung Bayan, Kampung Teluk, Bagan Tunjang, dan Sungai Samak, sementara yang lain terus mengikuti aliran sungai hingga ke Ulu Bernam. Selain itu, beberapa individu membuka kawasan baru di Sungai Tiang, Sungai Lanchang, hingga Rungkup Besar, Rungkup Kecil, Sungai Nipah, dan Tanjung Api-Api. Di kawasan Sungai Perak, terdapat kumpulan yang menubuhkan perkampungan di Kota Setia. Ada juga yang meneruskan pelayaran mereka sehingga sampai ke Lumut dan Kuala Kurau, serta sebahagian lagi yang menjelajah hingga lembah Gunung Jerai di Kedah.
Sejarah Kampung Sungai Lancang bermula apabila dua tahun setelah konflik tersebut berakhir, sekitar tahun 1875. Beberapa orang penduduk asal Kuala Selangor, yang dipimpin oleh Tuan Haji Abdul Rahman bin Malak dan adiknya, Aim bin Malak, membuat keputusan berani untuk berpindah. Mereka menyusuri pantai Selat Melaka menuju kawasan yang kini dikenali sebagai Kuala Sungai.
Dalam perjalanan mereka, Tuan Haji Abdul Rahman dan Aim bin Malak, bersama anggota masyarakat yang lain, berusaha menerokai hutan setempat. Di sana, mereka membina sebuah sampan kecil yang menyerupai lancang, sejenis perahu tradisional. Sampan ini bukan sahaja berfungsi sebagai alat pengangkutan, tetapi juga memegang nilai simbolik dan budaya Bugis bagi masyarakat mereka. Setelah sampan tersebut siap, mereka mengisinya dengan pelbagai jenis kuih-muih. Kuih-muih ini mungkin disediakan sebagai persembahan atau ‘buang ancak’ dalam ritual tertentu. Dari saat itulah Tuan Haji Abdul Rahman bin Malak dan adiknya menamakan kawasan yang telah mereka terokai sebagai Kampung Sungai Lancang.
Masyarakat Bugis, yang diiktiraf sebagai pelaut yang mahir, membawa pengaruh yang signifikan dalam konteks kehidupan masyarakat Melayu di pesisir Selat Melaka. Di sinilah penempatan awal Melayu Selangor di Perak. Percakapan harian mereka sama seperti Melayu Selangor. Mereka tidak berbahasa Melayu loghat Perak tempatan.
2. Rekod-rekod Rasmi Inggeris
Sungai Lancang, di Hilir Perak, mempunyai kepentingan geografi yang besar. Sungai berfungsi sebagai saluran penting untuk perdagangan dan pengangkutan, menjadikan kawalan ke atas kawasan tersebut strategik untuk pemimpin tempatan. Kediaman Raja Mahmood di lokasi ini mungkin melambangkan pengaruh dan kuasanya dalam wilayah tersebut.i. Laporan bertarikh 19 Mac 1878 menyatakan bahawa Raja Mahmood “Kapak Siam” tinggal di Sungai Lancang, memberikan pandangan yang signifikan mengenai landskap politik Malaya pada abad ke-19 di tengah pengaruh kolonial British yang semakin berkembang. M.F.B. Paul, yang bertugas sebagai Superintendan Hilir Perak, melaporkan kepada Setiausaha Residen Selangor tentang kehadiran Raja Mahmood Panglima yang menghabiskan masa, meninggalkan anak dan isterinya di Sepang atas alasan hendak menuntut hutang daripada seseorang di Sungai Lanchang. Sebenarnya, kehadirannya Raja Mahmud dan Raja Itam di Sungai Lanchang adalah untuk menyelaraskan permohonan Raja Mahadi dengan Inggeris untuk kembali ke Selangor setelah kalah dengan Tengku Kudin dalam Perang Klang (1867-1873).
Di samping itu, Inggeris meminta bantuannya untuk mengurangkan ‘kepanasan’ politik anti British di Perak yang masih membara susulan Pembunuhan JWW Birch pada penghujung tahun 1875, bukti jelas pemerintahan kolonial British berusaha untuk mengukuhkan kuasa di kawasan tersebut, sambil menghadapi hubungan yang kompleks dengan pemerintah Melayu tempatan.Walaupun rekod tahun 1878 tidak menyebut tentang Raja Omar, ia menunjukkan Sungai Lancang sebagai lokasi di mana ahli kerabat diraja/bangsawan Selangor aktif dan berpotensi terlibat dalam perselisihan. Fakta bahawa Raja Abdullah dilaporkan ditahan di sana oleh Raja Mahmood mencadangkan bahawa Sungai Lancang mungkin merupakan pangkalan atau kawasan pengaruh bagi Raja Mahmood.
Rekod tahun 1892 tentang Raja Omar di Sungai Lancang yang menerima notis daripada Mahkamah Permintaan (Court of Requests) mungkin berkaitan dengan peristiwa yang berpunca daripada iklim politik atau isu tanah di kawasan tersebut. Ada kemungkinan Raja Omar mempunyai kaitan dengan individu yang terlibat dalam insiden tahun 1878, atau bahawa isu undang-undang yang kemudian itu adalah kesan daripada perebutan kuasa atau perselisihan tanah yang lebih awal di Sungai Lancang.
 |
| Rekod tentang kehadiran Raja Mahmood Panglima Raja di Sungai Lancang dalam tahun 1878. Beliau dikatakan sudah lebih 6 bulan berada di sana atas alasan menuntut $100 daripada seseorang di sana.. |
 |
| Raja Mahmood 'Kapak Cina' Panglima Raja |
 |
| Gambaran jaringan jalan kekang dari Hutan Melintang ke Bagan Datuk dalam peta tahun 1891 |
ii. Pengumuman tender rasmi dari penghujung tahun 1879, yang menggariskan beberapa kawasan di wilayah Bernam, termasuk "Sungei Lanchong" (kemungkinan Sungai Lanchang), sebagai "Bernam Farms" yang ditawarkan untuk pajakan selama tiga tahun bermula 1 Januari 1880. Dokumen ini dengan jelas menempatkan Sungei Lanchong di bawah kategori kawasan ekonomi yang penting di dalam Bernam, yang meluas di kedua-dua tebing Sungai Bernam, dan menunjukkan ia adalah sebahagian daripada sistem "Farm" yang lazim pada era itu, di mana hak ekonomi atau monopoli tertentu dipajakkan bagi menjana pendapatan pentadbiran.
Selain itu, arahan untuk menghantar tender kepada "Resident of Selangor at Klang" pada atau sebelum 15 Oktober 1879 secara tegas mengesahkan bahawa pada masa tersebut, kawasan Sungai Lancang secara pentadbiran berada di bawah kawalan Residen British di Selangor, yang berpusat di Klang. Dengan menyenaraikan Sungai Lancang bersama kawasan lain seperti Ulu Bernam, Kuala Bernam, dan Sabak Bernam, dokumen ini membuktikan bahawa Sungai Lancang diiktiraf sebagai salah satu lokasi penting dari segi ekonomi dan pentadbiran di wilayah Bernam pada akhir abad ke-19, dan aktiviti ekonominya diuruskan melalui proses tender rasmi untuk pajakan tiga tahun.
Apabila sempadan negeri Perak dan Selangor ditetapkan mengikut sungai. Sungai Lancang jatuh ke dalam pemerintahan negeri Perak sehingga kini. Untuk mengetahui bilakah Sungai Lancang diserahkan kepada pentadbiran British di Hilir Perak, kita perlu merujuk kepada sumber sejarah lain yang berkaitan dengan sempadan negeri Perak dan Selangor, serta perjanjian atau perubahan pentadbiran yang berlaku di kawasan tersebut.
Secara umum, sempadan antara Perak dan Selangor di kawasan Bernam telah mengalami beberapa perubahan dari semasa ke semasa. Penyerahan wilayah dari satu negeri kepada negeri lain atau penetapan sempadan sering kali berlaku melalui perjanjian antara pihak berkuasa tempatan (Sultan) dan pihak British, atau melalui keputusan pentadbiran British.
3. Pelabuhan Sungai Lanchang
Dokumen "Relative to Opium Smuggling at Sungai Lanchang," yang dikeluarkan pada tahun 1879, berfokus kepada penyeludupan opium ke daerah Bernam. Pesuruhjaya British Perak memberikan arahan tegas bahawa individu yang terlibat dalam aktiviti ini akan dikenakan denda berat. Untuk mendorong kerjasama masyarakat, separuh daripada jumlah denda yang dikumpul akan diserahkan kepada pemberi maklumat yang melaporkan penyeludupan.
Terdapat juga pelantikan ketua kampung untuk mengawal isu ini, tetapi Pejabat Tanah tidak menerima sebarang aduan mengenai transaksi yang dilaporkan. Aktiviti mencurigakan akan dikenakan penalti berat, dan terdapat cabaran dalam penguatkuasaan peraturan, khususnya berkaitan tugas yang telah dibayar di pelabuhan tersebut. Larangan juga diperlakukan agar opium tidak dibenarkan dihantar ke kawasan tertentu seperti Bernam. Tiada peraturan jelas yang mengatur penjualan opium ke daerah Bernam. Mereka menyatakan ketidakpastian mengenai peraturan berkaitan harga tetapi menyatakan bahawa adalah bermanfaat jika kadar penjualan opium dapat diselaraskan monopoli terhadap produk ini mungkin telah diberikan.
 |
| Surat tentang kegiatan penyeludupan candu di Sungai Lancang dalam tahun 1879. |
 |
| Surat balas Pengumpul dan Magistret daerah Bernam kepada Residen tentang hal penyeludupan candu tersebut dan langkah-langkah yang akan diambilnya. |
Berdasarkan petikan daripada "THE CUSTOMS REGULATIONS ENACTMENT, 1907", peranan Pelabuhan Sungai Lanchong (Lancang) pada masa itu (sekitar tahun 1908) adalah jelas. Mengikut pengumuman yang dibuat oleh Residen dengan persetujuan Residen-Jeneral, Sungai Lanchong telah ditetapkan secara rasmi sebagai salah satu daripada "Ports of Import" dan "Ports of Export". Ini menunjukkan bahawa pada awal abad ke-20, Pelabuhan Sungai Lanchong memainkan peranan penting sebagai pusat perdagangan dan pergerakan barangan.
Pelabuhan Sungai Lanchang adalah sebuah pelabuhan kecil yang terletak di Sungai Lanchang, berhampiran dengan kawasan Rungkup di daerah Bagan Datuk, Perak. Sebagai pelabuhan kecil, kemungkinan besar infrastrukturnya terhad berbanding pelabuhan besar. Ini boleh merangkumi kemudahan jeti, penyimpanan, akses jalan, dan kemudahan sokongan lain. Sebagai pelabuhan sungai, peranannya cenderung lebih spesifik berbanding pelabuhan laut yang besar.
Kemungkinan besar fungsi utamanya adalah sebagai pelabuhan perikanan. Rungkup adalah kawasan pesisir yang terkenal dengan aktiviti perikanannya:
i. Pelabuhan ini kemungkinan menjadi tempat pendaratan ikan bagi nelayan tempatan, aktiviti memunggah dan memuat hasil laut, serta tempat berlindung bagi perahu nelayan.
ii. Mungkin juga berfungsi sebagai titik akses untuk pengangkutan air tempatan, walaupun dalam skala kecil. Ini boleh merangkumi perahu penumpang kecil untuk menyeberangi sungai atau akses ke kawasan terpencil di sepanjang sungai.
iii. Boleh menjadi pusat logistik skala kecil untuk pengedaran barangan keperluan nelayan atau masyarakat sekitar.
iv. Ia berfungsi sebagai pintu masuk yang sah untuk barangan yang diimport ke kawasan tersebut, membolehkan kemasukan pelbagai jenis barangan yang mungkin diperlukan oleh penduduk atau industri tempatan. Serentak itu, ia juga merupakan titik keluar yang sah untuk barangan yang dieksport, membolehkan hasil pertanian, perikanan dan penternakan tempatan atau barangan lain dihantar keluar dari kawasan tersebut untuk pasaran lain.
v. Dengan pengiktirafan rasmi ini, Sungai Lanchong (Lancang) bukan sahaja memudahkan aktiviti perdagangan, tetapi juga kemungkinan berperanan dalam pengumpulan hasil kastam bagi kerajaan pada masa itu, menyokong aktiviti ekonomi dan menghubungkan kawasan tersebut dengan dunia luar melalui laluan air.
 | ||
Pelabuhan Sg. Lanchang diiktiraf sebagai pintu masuk dan keluar bagi kegiatan import eksport di Perak dalam tahun 1907
Peta Topografi sekitar tahun 1910 menunjukkan Kg. Sungai Lancang dengan lebih terperinci |
 |
| Peta Topografi sekitar tahun 1916 dari arah Selat Melaka menunjukkan Kg. Sungai Lancang dengan lebih terperinci |
4. Masjid Al Rahmaniah
Masjid Al Rahmaniah Sungai Lancang memainkan peranan penting sebagai pusat ibadah utama yang memperkukuh kehidupan beragama masyarakat setempat melalui aktiviti solat, pengajian al-Quran, dan aktiviti keagamaan lain, dengan seni bina Melayu Islam yang memperkayakan suasana keagamaan. Selain itu, ia berfungsi sebagai pusat sosial dan komuniti yang mengeratkan hubungan masyarakat melalui kenduri, majlis keagamaan, dan aktiviti sosial lain, serta turut berperanan dalam pembangunan ekonomi tempatan melalui perbincangan mengenai usaha koperasi dan peningkatan taraf hidup.
Mengikut lisan orang lama tempatan, tapak asal masjid ini bersebelahan dengan tanah perkuburan Islam kini. Masjid ini telah didirikan pada tahun 1912 dengan arahan Tuan Haji Muhamad b Haji Abdul Rahman dengan sokongan orang ramai. Pada tahun 1961 masjid ini telah dibina semula serta dibesarkan di tapak masjid baharu kini, dengan arahan Tn. Haji Abdul Wahab bin Haji Abdul Aziz bersama Tuan Haji Muhammad Saman dengan mendapat bantuan RM25,000 daripada kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan Pejabat Agama Negeri Perak dan sokongan orang ramai.Bangunan masjid baharu itu berharga RM25,000 dan telah siap dibina untuk menggantikan bangunan masjid lama yang sudah uzur keadaannya. Berita Harian difahamkan bahawa pihak Jabatan Hal Ehwal Ugama Negeri Perak telah memberi bantuan sebanyak RM15,000 bagi menyudahkan pembinaan masjid itu, manakala selebihnya adalah derma dari orang ramai di daerah Hilir Perak. Raja Muda Perak merasmikan pembukaan sebuah masjid baharu tersebut di Kampung Sungai Lancang, Rungkup, pada hari Jumaat, 16 Mac 1962, jam 10.00 pagi.
Senibina masjid mengikut rekabentuk masjid negeri Perak, mempunyai kubah besar di atas bumbung serta 2 kubah kecil di menara yang meletakkan corong pembesar suara. mempunyai sebuah mehrab yang berunsurkan senibina Melayu Islam Tanah Melayu. Secara keseluruhan, Masjid Al Rahmaniah bukan sahaja sebagai pusat ibadah tetapi juga sebagai nadi kehidupan sosial, warisan sejarah, dan simbol identiti masyarakat Islam di kawasan tersebut.
Berikut adalah petikan akhbar tentang kegiatan- kegiatan keagamaan dan sosial yang pernah diadakan di masjid ini. Sengaja Atok mengambil keseluruhan petikan dengan gaya bahasa dan sistem ejaan asal yang digunakan:
beritaharian19580120
Pada satu perjumpaan yang diadakan di Dewan Sementara UMNO di sini, telah berlangsung mesyuarat bagi merangka operasi sebuah persatuan syarikat kematian Rungkup. Perjumpaan tersebut dihadiri oleh kira-kira 10 orang tokoh penting, termasuk Tuan Haji A. Rahman, Naib Kadi Sungai Lanchang. Keputusan utama yang diperoleh daripada perjumpaan ini ialah akan diadakan mesyuarat agung pada 19 Januari akan datang untuk membentuk dan menguruskan syarikat tersebut. Selain itu, perjumpaan ini telah dipengerusikan oleh Tuan Haji Mohamad, selaku ketua kampung di kawasan tersebut.
beritaharian19580225
Satu lagi majlis sambutan Isra' dan Mi'raj telah diadakan di Masjid Sungai Lanchang (ejaan lama) Rungkup, dengan kehadiran lebih dari 300 orang. Tuan Haji Ghazali, seorang guru ugama yang terkenal dan tertua di kawasan tersebut, telah memberikan ceramah yang penuh bersemangat dalam majlis tersebut.
beritaharian19620316
Raja Muda Perak merasmikan pembukaan sebuah masjid baharu di Kampung Sungai Lanchang, Rungkup, pada hari Jumaat, 16 Mac ini, jam 10.00 pagi. Bangunan masjid baharu itu berharga RM25,000 dan telah siap dibina pada bulan lalu untuk menggantikan bangunan masjid lama yang sudah uzur keadaannya.Berita Harian difahamkan bahawa pihak Jabatan Hal Ehwal Ugama Negeri Perak telah memberi bantuan sebanyak RM15,000 bagi menyudahkan pembinaan masjid itu, manakala selebihnya adalah derma dari orang ramai di daerah Hilir Perak.
Berita Harian, 20 December 1963
Di Bagan Datoh, pertandingan bacaan Al-Qur'an untuk orang dewasa diadakan oleh Persatuan Belia Kampung Sungai Lanchang, Rungkup. Pertandingan ini dijadualkan berlangsung pada 11 dan 28 Disember di halaman Masjid kampung tersebut, bermula jam 2 petang. Menurut Setiausaha pertandingan, Inche Abdul Aziz bin Sald, pada 27 Disember akan diadakan pertandingan khas untuk kawasan Sungai Lanchang. Timbalan Menteri Besar Perak, Inche Sulalman bin Bulon, akan merasmikan acara tersebut, yang juga akan dihadiri oleh beberapa kenamaan.Dalam acara yang sama, tayangan wayang percuma akan diadakan pada malamnya. Ini adalah kali kedua pertandingan diadakan, setelah kejayaan edisi pertama pada tahun lalu, dan akan diteruskan setiap tahun.
 |
| Kedudukan Masjid Arrahmaniah, Sungai Lancang kini. Rekabentuk dan senibinanya unik tetapi ringkas. Masjid ini kini dilengkapi sistem pembesar suara dan pendingin hawa yang baik untuk keselesaan para jemaah. |
5. Tanah Perkuburan Islam Sungai Lancang
Kemungkinan besar bermula seiring dengan sejarah penubuhan dan perkembangan awal penempatan komuniti Islam di kawasan tersebut. Kewujudan makam Tuan Haji Abdul Rahman Malak yang berusia lebih 120 tahun serta puluhan pusara lainnya milik peneroka-peneroka awal kampung ini juga mengukuhkan lagi kedalaman sejarah Islam di Sungai Lancang yang mencerminkan pertumbuhan masyarakat dari awal abad ke-20 hingga kini. Sebagai keperluan asas bagi komuniti yang semakin membesar, sebidang tanah diperuntukkan untuk dijadikan tempat persemadian jenazah mengikut syariat Islam, di mana jawatankuasa masjid atau imam memainkan peranan penting dalam pengurusannya. Dari masa ke masa, seiring dengan peningkatan populasi dan keperluan ruang, tanah perkuburan ini mungkin telah melalui fasa perluasan, dengan peruntukan tanah tambahan untuk menampung pertambahan bilangan jenazah. Pengurusan dan penyelenggaraan tanah perkuburan ini juga merupakan sebahagian daripada sejarahnya, melibatkan usaha komuniti untuk memastikan kebersihannya dan kelancaran proses pengebumian.
 |
Kedudukan Tanah Perkuburan Sg. Lancang di bahagian baruh berdekatan ban. |
Makam milik almarhum Tuan Haji Abdul Rahman bin Malak pengasas Kg. Sungai Lancang ini
 |
| Asalnya makam ini didirikan binaan berbumbung di atasnya. Namun, binaan tersebut runtuh kerana peredaran masa. Kini, kepuk dan nesan baru dibina menggantikan yang lama. |
6. Pembangunan Fizikal
Seperti mana kampung-kampung tradisional lain di hilir Perak, pembangunan fizikal kampungi ini bermula awal sebelum kedatangan British lagi. Kewujudan kampung-kampung seperti Hutan Melintang, Bagan Lipas, Kampung Sungai Payung, Sungai Lancang dan Rungkup memang telah ada sebelum itu. Buktinya terdapat nama-nama kampung tersebut dalam peta-peta awal Perak dan Selangor. Kombinasi jaringan laluan denai dan laluan kekang antara Hutan Melintang hingga ke Rungkup telah sedia ada. Pengkalan-pengkalan di semua sungai menuju ke tempat-tempat tersebut beroperasi seperti sebelumnya.Namun, pembangunan pesatnya bermula dalam dekad terakhir abad ke-19, sehinggalah ke tahun-tahun 1910-an di mana kerajaan British di Perak menawarkan tanah pertanian untuk tanaman kelapa untuk semua penduduk dengan kadar premium yang begitu rendah dan menarik.
 |
| Nurseri atau tapak semaian kelapa begitu ringkas tetapi teratur. Biasanya petani atau peladang mendapatkan benih-benih kelapa ini daripada pengusaha-pengusaha nurseri kelapa di Pulau Pinang |
 |
| Susunatur penanaman kelapa mengikut corak tertentu memaksimumkan saiz tanah atau ladang yang ada untuk pengurusan yang lebih efisien |
 |
| Gabungan baka benih yang bermutu tinggi, profil tanah yang subur, serta pengurusan kebun atau ladang yang baik memastikan pulangan hasil yang menguntungkan. |
Laporan Pegawai Daerah Lower Perak untuk bulan Mei 1897 menyatakan bahawa beliau dan rakan berjalan antara tujuh hingga sembilan batu melalui tanah baru yang dibuka di kawasan Bagan Datoh dan Rungkup, yang semuanya ditanam dengan pokok kelapa. Beliau menggambarkan bahawa banyak tandan buah kelapa yang besar di pokok-pokok tersebut mudah dicapai dan menyatakan bahawa kawasan ini hanya dibatasi oleh kekurangan laluan dan parit, di mana kos pembinaannya adalah kecil berbanding manfaat yang akan diperoleh jika dibuat. Terdapat juga permintaan tinggi untuk tanah kecil di mukim pesisir pantai, di mana bayaran premium dan sewa tanah yang tinggi diterima secara sukarela.
Beliau turut melaporkan peningkatan aktiviti dalam perdagangan kelapa, di mana pengusaha Cina telah menubuhkan kilang kopra dan minyak di kawasan tersebut, membayar $20 bagi setiap 1000 biji kelapa, yang diambil dari kampung-kampung, dan sekitar 50,000 hingga 60,000 biji kelapa diproses setiap bulan di Bagan Datoh dan Rungkup. Penanaman kelapa juga semakin berkembang di daerah tersebut, dengan tanah yang diusahakan segera diambil oleh petani selepas dibuat laluan kecil.
Artikel bertarikh 6 Julai 1905 menunjukkan bahawa kawasan Bagan Datoh dan sekitarnya sedang mengalami perkembangan pesat dalam sektor pertanian dan pelaburan tanah. Penanaman getah dan kelapa yang semakin meluas, disertai dengan peningkatan kawasan tanaman dan harga tanah yang tinggi, mencerminkan potensi ekonomi yang besar dan keyakinan pelabur terhadap masa depan kawasan tersebut. Selain itu, peningkatan infrastruktur seperti jalan darat dan sistem saliran memainkan peranan penting dalam membuka kawasan baru untuk pembangunan serta meningkatkan produktiviti tanah.
Terdapat permintaan tinggi terhadap tanah kecil di kawasan pesisir pantai, dengan bayaran premium yang tinggi, menandakan potensi pelaburan yang menguntungkan dan keyakinan terhadap masa depan kawasan tersebut. Harga tanah yang tinggi, contohnya $2,300 untuk sembilan ekar di Rungkup, mencerminkan nilai tanah yang meningkat dan minat pelabur dalam sektor pertanian serta pembangunan.
Penduduk tempatan menunjukkan kebijaksanaan dengan menanam padi di tanah berkelapa sebelum pokok matang, menunjukkan pengurusan tanah yang berstrategi dan berkelanjutan. Permintaan tinggi terhadap tanah kecil dan harga yang melonjak menunjukkan bahawa kawasan ini sedang menjadi pusat pelaburan yang menguntungkan.
Dalam tahun 1908, jalan berturap dari Jandarata ke Rungkup dan Bagan Datoh telah siap dibina. Dengan peningkatan sistem pengangkutan darat dari Teluk Anson dan pengurusan sistem pengairan, seluruh kawasan antara sungai Perak dan Bernam, dari terusan Jandarata ke pantai, berpotensi dibuka untuk penerokaan tanah. Tanah berkelapa di mukim Bagan Datoh dan Rungkup mendapat harga yang tinggi, dan tanah adat di kawasan pesisir juga ditanam dengan baik serta dijaga dengan teliti. Biasanya, penempatan di kawasan ini menanam padi (huma) di atas tanah berkelapa sehingga pertumbuhan pokok kelapa menghalang penanaman tanaman lain.
Di Rungkup, keadaan tanah dan iklim di kawasan ini sangat sesuai untuk penanaman kelapa. Tanah yang sangat subur dan berkualiti tinggi menunjukkan potensi besar dalam penanaman kelapa, terbukti dengan pertumbuhan pokok yang besar. Pembinaan "Saliran Scupper" berukuran 3 x 3 kaki di antara barisan pokok kelapa untuk mengalirkan air permukaan ke saliran utama, dan tanah yang digali akan digunakan untuk membina semula tanah di sekitar pokok, meningkatkan pengudaraan dan mengangkat akar di atas paras air.
Pada tahun 1938, usaha pembinaan benteng pantai baharu di kawasan Saliran Delta Bagan Datoh diteruskan sepanjang tahun, dengan bahagian antara Sungai Balai-Sungai Betul dan Rungkup-Sungai Tiang sepanjang lebih lapan batu telah siap pada bulan November. Benteng ini direka untuk melindungi kawasan daripada hakisan laut dan banjir, sambil memelihara jalur hutan bakau yang penting sebagai perlindungan semula jadi. Kawasan saliran yang meliputi kira-kira 48,000 ekar memerlukan pengurusan yang teliti, dan caj penyelenggaraan yang dikutip sebanyak $42,307 dan $51,718 menunjukkan usaha berterusan untuk memastikan keberkesanan pemantauan dan penjagaan kawasan ini. Inisiatif ini tidak hanya melindungi ekosistem dan sumber alam sekitar, tetapi juga menyokong aktiviti pertanian dan kehidupan komuniti setempat, memastikan pembangunan yang berkelanjutan di kawasan tersebut.
Pada 25 September 1951, satu laporan berita menunjukkan beberapa pemimpin Melayu di Bagan Datoh, Perak, merancang untuk menjalankan projek koperasi bagi membina satu laluan kereta api ringan dari Simpang Tiga ke Rungkup. Laluan yang dicadangkan ini akan mempunyai jarak kira-kira 4.75 batu dengan modal terkumpul sebanyak $100,000. Menariknya, terdapat rancangan kerajaan sebelum ini untuk membina jalan di atas laluan yang sama, tetapi projek tersebut tidak direalisasikan. Inisiatif kereta api ini menunjukkan minat baharu dalam meningkatkan infrastruktur pengangkutan di kawasan tersebut, berpotensi memudahkan lagi hubungan dan memperkasa pembangunan ekonomi komuniti tempatan.
Hanya pada tahun 1953, sebuah jalan akan dibina antara Rungkup dan Kampung Simpang Tiga yang dianggarkan menelan belanja $118,000 kata Encik R. H. A. Johnson, Jurutera Negeri Perak, di Majlis Negeri dalam menjawab permohonan yang dibuat oleh Encik Abdul Samad.
Dalam tahun 1960, Jabatan Tali Air Hilir Perak berusaha mengambil kembali kawasan tanah seluas 14,000 ekar yang sangat subur, yang kini telah tenggelam oleh air laut. Kerja membuka kembali kawasan yang luas itu akan menelan belanja kira-kira RM2,300,000. Satu kawasan meliputi 10,000 ekar, iaitu kawasan paya dekat hutan Rungkup yang selama ini dianggap sebagai kawasan pertanian yang paling subur di negeri Perak. Penyelidikan sedang dijalankan oleh Jabatan Tali Air untuk memperluaskan kerja-kerja membuka kembali kawasan ini. Projek ini telah dirancang dan dijangka akan menelan belanja kira-kira RM2 juta.
Dalam tahun 1960 juga, Pejabat Pos Berkereta telah melanjutkan perkhidmatannya kepada orang ramai di Rungkup dan Simpang Tiga. Kereta Pos akan berada di Rungkup setiap hari Khamis, dari jam 2.00 petang hingga 2.45 petang, dan di Simpang Tiga setiap hari Isnin, dari jam 1.00 hingga 1.45 petang.
Menteri Kesihatan, Encik Abdul Rahman bin Haji Talib merasmikan pembukaan pusat kesihatan Rungkup pada 19 Januari 1963. Kemudahan kesihatan ini dibina di bawah rancangan PLB.
Berita Harian pada 23 Januari 1964 melaporkan bahawa sebatang jalan raya dari Simpang Empat Rungkup ke Bagan Datoh akan siap tiada berapa lama lagi. Sharikat Kenderaan dan Pengangkutan Bekerjasama Rungkup dan Bagan Datoh akan meluaskan lagi perkhidmatannya apabila jalan-jalan yang sedang dibina sekarang siap. Bas dan teksi syarikat tersebut akan melalui jalan ini. Syarikat tersebut sekarang mempunyai tiga buah bas dan dua buah teksi.
beritaharian19600808
Jabatan Tali Air di sini akan berusaha mengambil kembali kawasan tanah seluas 14,000 ekar yang sangat subur, yang kini telah tenggelam oleh air laut. Kerja membuka kembali kawasan yang luas itu akan menelan belanja kira-kira RM2,300,000. Kawasan tersebut terletak di tepian pantai di jajahan Hilir Perak, dan projek membuka tanah ini terbahagi kepada dua kawasan. Satu kawasan meliputi 10,000 ekar, iaitu kawasan paya dekat hutan Rungkup yang selama ini dianggap sebagai kawasan pertanian yang paling subur di negeri Perak. Penyelidikan sedang dijalankan oleh Jabatan Tali Air untuk memperluaskan kerja-kerja membuka kembali kawasan ini. Projek ini telah dirancang dan dijangka akan menelan belanja kira-kira RM2 juta.
The Straits Times, 17 March 1964
Iklan tender ini dikeluarkan oleh Jabatan Parit dan Tali Air Perak pada 21 Januari 1964, bertujuan untuk mendapatkan tawaran daripada kontraktor berdaftar Kelas "C" dan ke atas dalam bidang pembinaan. Projek yang ditawarkan melibatkan pembinaan tiga pintu kawalan pasang surut daripada jenis RC (Reinforced Concrete) di Sungai Tiang Utara dan Selatan serta Sungai Belukang, selain pembinaan dua unit rumah penjaga pintu di Sungai Tiang dan Sungai Belukang sebagai sebahagian daripada Skim Pembersihan Semula Kawasan Bagan Datoh di Mukim Rungkup, Perak Hilir.
Tarikh tutup penghantaran tawaran adalah sebelum pukul 12 tengah hari pada 31 Januari 1964, dan dokumen berkaitan seperti pelan dan spesifikasi boleh diperoleh serta dilihat di pejabat Jurutera Parit dan Tali Air Negeri Perak di Ipoh atau di pejabat Hilir Perak, Teluk Anson, pada waktu pejabat. Peninjauan tapak akan diadakan pada 28 Januari 1964, dan kontraktor yang berminat dikehendaki hadir di pejabat Teluk Anson untuk meninjau tapak sebelum menerima borang tawaran. Tawaran mesti dihantar menggunakan borang rasmi yang boleh diperoleh di pejabat D.I.D. Teluk Anson, dan kerajaan tidak terikat untuk menerima tawaran yang paling rendah atau mana-mana tawaran sekalipun.
Iklan tender Jabatan Parit dan Tali Air Perak ini menunjukkan bahawa kerajaan sedang melaksanakan projek infrastruktur penting di kawasan Bagan Datoh, Perak. Projek ini melibatkan pembinaan tiga pintu kawalan pasang surut daripada jenis RC dan dua rumah penjaga pintu, sebagai sebahagian daripada usaha pengurusan air dan pengawalan banjir di kawasan tersebut. Penekanan diberikan kepada keperluan kontraktor berdaftar Kelas "C" dan ke atas, menandakan tahap profesionalisme dan kemahiran yang diperlukan untuk pelaksanaan projek ini.
Pada tahun 1965, rancangan membina sebatang jalan raya dari Selekoh ke Sungai Tiang sedang dirancangkan oleh pihak PLB.
7. Pembangunan Komuniti
Secara keseluruhan, laporan akhbar di bawah ini menunjukkan aktiviti komuniti yang berfokus kepada pendidikan, agama, sukan, dan usaha memperbaiki keadaan ekonomi serta mengatasi cabaran cuaca buruk.
beritaharian19571112
Majlis Pembukaan Madrasah Baru di Kampung Kunchi Ayer RungkupSebuah majlis perasmian madrasah telah diadakan di Simpang 4 Rungkup dengan kehadiran lebih kurang 50 orang. Pembinaan madrasah ini dibiayai melalui semangat sukarela dan derma wang sebanyak $500 dari penduduk berdekatan. Kerja pembinaan dilakukan secara sukarela, dan majlis tersebut turut diadakan jamuan serta majlis perayaan Maulud Nabi yang dianjurkan oleh Tuan Haji Ismail Muda dan rakan-rakannya.
Beritaharian19571112
SUATU perjumpaan yang dihadiri lebih kurang 100 orang telah diadakan di-Sungai Lanchang, Rungkup untuk menubuhkan Persatuan Bola Sepak Rungkup.
beritaharian19571123
Perjumpaan Penduduk di Dewan UMNO Sungai Lanchang RungkupSatu majlis perjumpaan diadakan di Dewan UMNO yang terletak di Sungai Lanchang Rungkup. Kehadiran terdiri daripada penduduk kampung dari beberapa kawasan sekitar, termasuk Simpang Ampat, Sungai Lanchang, Kunchi, Sungai Baru, Sungai Tiang, serta kawasan sekitar Masjid dan Rungkup. Tujuan utama majlis adalah untuk berbincang mengenai kemaslahatan kampung dan untuk melantik jawatankuasa baru.
Dalam majlis tersebut, pelantikan jawatankuasa baru yang terdiri daripada:
Penaung: Tuan Lope Hashim
Penasihat: Engku Raja Nahar (Penghulu Mukim Rungkup)
dan Tuan Haji Mohammed (Ketua Kampung Sungai Lanchang)
Ketua Pengelola: Tuan Haji Husain bin Abu Aziz
Setiausaha: Tuan Aris bin Penghulu Kaya
Ahli jawatankuasa yang berjumlah 38 orang, terdiri daripada 4 orang bangsa Cina dan 34 orang bangsa Melayu.
Beritaharian19620630
Persatuan Belia Sungal Lanchang akan ditubohkan secara rasmi pada hari Jumaat hadapan, menurut penjelasan daripada Pengerusi Jawatankuasa Penaja persatuan itu, Inche Yusoff bin Jafri, kepada Berita Harian. Perjumpaan rasmi untuk merasmikan penubuhan persatuan tersebut akan diadakan di Dewan UMNO Chawangan, Sungai Lanchang mulai pukul 3 petang. Diharapkan kehadiran semua pihak yang berkepentingan untuk menyokong dan memeriahkan majlis bersejarah ini.Pada tahun 1969, Kerajaan telah menyiapkan sebuah balai raya di Kampung Sungai Lanchang berharga $6,000. Inisiatif ini menunjukkan usaha kerajaan dalam meningkatkan kemudahan dan infrastruktur keagamaan serta komuniti di kawasan tersebut.
8. Selebriti Tempatan
Beritaharian19700503
Kumpulan Noor Al-Wardah Hiburan merupakan sebuah kumpulan penari dan biduan yang terkenal di kawasan Kampung Terpencil di Sungai Lanchang, Rungkup, Bagan Datoh, Perak. Kumpulan ini telah ditubuhkan sejak tahun 1965 dan diketuai oleh Enche Tamsir Sapaan, yang juga pernah menjadi pemain bola sepak di Kampungnya dan merupakan panggilan Hamzah Dolmat. Enche Tamsir pernah menyusun lirik lagu dan mengarahkan persembahan kumpulan ini, termasuk lagu terkenal seperti "Ku Indukan Bahagia" yang dirakamkan oleh penyanyi pop A. Rahman Onn bersama kugiran "The Strangers" dari Johor Bahru pada tahun 1967.
Kumpulan ini sering mengadakan persembahan di majlis kahwin dan pernah diundang ke tempat-tempat seperti Sungai Ayer Tawar, Chenderong Balai Sungai Pergam, dan Sungai Lanchang. Enche Tamsir menyatakan hasratnya untuk menambah elemen tarian dalam persembahan mereka, termasuk menampilkan dua penari bertemakan budaya Timor Tengah untuk menyerikan lagi persembahan dan memartabatkan nama Noor Al-Wardah. Selain itu, dia juga menyebutkan seorang gadis yang pernah menjadi penyanyi tetap kumpulan ini dan mampu memainkan biola, yang diharapkan dapat menyemarakkan lagi aktiviti dan persembahan mereka.
 |
| Peta topografi tahun 1910 memperincikan ciri-ciri geografi fizikal dan budaya yang terdapat di Kg.Sg. Lancang |
 |
| Peta topografi tahun 1934 memperincikan perubahan ciri-ciri geografi fizikal dan budaya yang terdapat di Kg.Sg. Lancang |
 |
| Peta topografi tahun 1945 memperincikan perubahan dan pembangunan ciri-ciri geografi fizikal dan budaya yang terdapat di Kg.Sg. Lancang |
9. Isu dan Masalah
Daripada pemerhatian, terdapat tiga isu pembangunan yang melibatkan penduduk-penduduk Sungai Lancang sepanjang dekad 1960-an:
a. Kemiskinan Penduduk
Artikel dari The Straits Times bertarikh 17 Oktober 1964 mengenai petisyen penduduk Kampung Sungai Lanchang, Rungkup, Hilir Perak melaporkan bahawa lebih kurang separuh daripada penduduk di Kampung Sungai Lanchang tidak memiliki tanah, berdasarkan petisyen yang dihantar kepada Menteri Pertanian dan Koperasi, Encik Mohamed Khir Johari. Petisyen ini, yang ditandatangani oleh ketua kampung, Haji Shafawi bin Haji Mat Saman, menuntut agar sebanyak 6,000 ekar tanah di antara Sungai Batang dan Simpang Ampat di Rungkup diberikan kepada penduduk kampung tersebut. Tujuan utama tuntutan ini adalah untuk membolehkan mereka menjalankan aktiviti penanaman kelapa, yang merupakan sumber pendapatan dan mata pencarian utama mereka.
Permintaan ini juga mencerminkan keperluan untuk keadilan dalam pengagihan tanah dan sokongan kerajaan terhadap komuniti petani kecil, khususnya dalam konteks pembangunan pertanian dan usaha meningkatkan kesejahteraan rakyat di Hilir Perak pada masa itu.
Berikut adalah petikan-petikan akhbar mengenai isu ini:
straitstimes19641017
Teluk Anson, Jumaat. Lebih kurang separuh penduduk Kampung Sungai Lanchang di kawasan Rungkup, Hilir Perak, tidak mempunyai tanah, menurut satu petisyen berkaitan tanah yang dihantar oleh penduduk kampung tersebut kepada Menteri Pertanian dan Koperasi, Encik Mohamed Khir Johari.Petisyen tersebut, yang ditandatangani oleh ketua kampung, Haji Shafawi bin Haji Mat Saman, mendesak agar 6,000 ekar tanah di antara Sungai Batang dan Simpang Ampat di Rungkup diberikan kepada mereka untuk tujuan penanaman kelapa.
b. Bantahan Terhadap Pengubahsuaian Projek Kerajaan
Artikel dari Berita Harian bertarikh 20 November 1964 mengenai permintaan Umno Cawangan Sungai Lanchang Darat kepada Menteri Besar Perak, Ahmad bin Sald melaporkan bahawa cawangan Umno di Sungai Lanchang Darat meminta agar Menteri Besar Perak, Ahmad bin Sald, membahaskan perancangan pembinaan jalan raya dan sekolah di kawasan rezab DID. Mereka menuntut agar pembangunan tersebut mengikuti perancangan asal yang menghubungkan Selekoh ke Sungai Lanchang, kerana mereka berpendapat bahawa pengubahsuaian terhadap Jalan 101 tidak sesuai dan tidak dapat digunakan oleh masyarakat setempat. Mereka menegaskan bahawa perancangan asal lebih sesuai kerana laluan tersebut akan melalui kawasan perkampungan yang mempunyai ramai penduduk, dan oleh itu lebih memberi manfaat kepada komuniti.
Berikut adalah petikan-petikan akhbar mengenai isu ini:
i) beritaharian19641120
Umno Cawangan Sungai Lanchang Darat meminta Menteri Besar Perak, Ahmad bin Sald, untuk membahaskan perancangan pembinaan jalan raya dan sekolah di kawasan rezab DID. Mereka mendesak agar pembinaan tersebut mengikuti perancangan asal yang menghubungkan Selekoh ke Sungai Lanchang. Cawangan itu membantah pengubahsuaian perancangan Jalan 101 yang dianggap tidak dapat digunakan oleh masyarakat setempat. Mereka berpendapat bahawa perancangan asal lebih sesuai kerana akan melalui kawasan perkampungan yang mempunyai ramai penduduk.
c.Ketidakpatuhan Janji Wakil Rakyat
Masalah sebenar ialah ketidakpatuhan terhadap janji dan permohonan asal penduduk Kampung Sungai Lanchang, yang merasa diabaikan dan tertipu, kerana pembangunan sekolah agama mereka dilaksanakan di tempat lain tanpa persetujuan mereka. Tindakan pihak berkuasa dan wakil rakyat yang tidak selaras dengan kehendak masyarakat menyumbang kepada ketegangan, ketidakpercayaan, dan kemungkinan pembaziran sumber daya.
Berikut adalah petikan-petikan akhbar mengenai isu ini:
i) beritaharian19650224
Penduduk Kampung Sungai Lanchang, Bagan Datoh, Perak telah memohon kepada Kerajaan menerusi wakil rakyat mereka Encik Sulaiman bin Bulon, Menteri Muda PLB, supaya didirikan sebuah bangunan madrasah untuk sekolah agama rakyat, sejak tahun 1964. Encik Sulaiman telah pun berjanji kepada penduduk-penduduk Kampung ini akan melaksanakan permohonan itu.
Yang anehnya sekarang, berdasarkan cadangan wakil rakyat negeri kawasan ini Dato' Lope Hashim, jawatankuasa PLB Hilir Perak, tahu-tahu mendirikan sebuah bangunan madrasah rakyat di sebuah kampung lain, di Kampung Simpang Empat Rungkup, di atas tanah Tuan Haji Muhammad bin Amin. Penduduk-penduduk di situ tidak pun meminta bangunan seperti itu, dan di kampung itu belum pun pernah ada pelajaran sekolah agama rakyat.Sepanjang yang diketahui, menurut peraturan-peraturan PLB bangunan baru madrasah rakyat hanya dapat didirikan kalau di tempat itu sudah sedia ada tempat pelajaran sekolah agama rakyat telah terbuka.
Tindakan wakil rakyat negeri itu amatlah tidak wajar, kerana selain hal tersebut, maka tidak berapa jauh dari Simpang Empat itu telah ada sebuah madrasah iaitu Sekolah Manba' al-Ulum yang dipimpin oleh Tuan Guru Haji Siraj. Tapak untuk bangunan telah pun didapati berhampiran masjid di sini, diwakafkan oleh Tuan Haji Husin Jamalus, sementara Nazir bagi madrasah juga telah dilantik, iaitu Tuan Guru Haji Mukhtar bin Ghazali, dan 135 orang penuntut peringkat permulaan telah pun didaftarkan.
Nasib madrasah baru ini mungkin akan menjadi sia-sia sahaja, tiada mendapat sambutan, sama seperti masjid Parit Sebelas Sungai Sumun yang telah tidak dapat digunakan hingga hari ini kerana telah didirikan di tempat yang tidak sesuai dengan kehendak penduduk setempat. Penduduk-penduduk Sungai Lanchang, Bagan Datoh ini, walau bagaimanapun akan meneruskan juga rancangan mengadakan sekolah agama rakyat itu, dan terus menuntut kepada jawatankuasa PLB Hilir Perak, menerusi Encik Sulaiman bin Bulon wakil Parlimen kawasan ini, supaya sebuah bangunan madrasah didirikan di Kampung ini sebagaimana telah dijanjikannya kepada penduduk di sini sejak empat tahun yang lalu.
Kami sungguh berasa kesal atas tindakan wakil rakyat negeri kawasan ini Dato' Lope Hashim atas kekhilafannya itu.
RUSHDIN BIN HAJI ABD. WAHAB
Sungai Lanchang, Bg. Datoh, Perak.
ii) Beritaharian19680223
Berita Mengenai Pembinaan Sekolah Ugama Ra'ayat di Kampung Sungai Lanchang dan Rungkup
Bagan Datoh, Khamis – Wakil Dewan Undangan Negeri Perak kawasan Rungkup, Dato Lope Hashim bin Ketong, hari ini menyatakan bahawa beliau menyokong penuh penduduk Kampung Sungai Lanchang, Rungkup, agar pemindahan bangunan Sekolah Ugama Ra'ayat (Arab) di kampung tersebut dilakukan di tempat mereka sendiri. Penegasan ini dibuat berhubung dengan berita yang tersiar baru-baru ini dalam akhbar mengenai cadangan pembangunan sekolah tersebut.
Menurut Dato Lope Hashim, beliau lebih suka dan menyokong supaya sekolah ugama itu didirikan di Kampung Sungai Lanchang, Rungkup, sesuai dengan permohonan penduduk di kawasan itu. Beliau menjelaskan bahawa permohonan tersebut telah dibuat oleh penduduk dan telah dikemukakan melalui wakil rakyat kawasan Bagan Datoh, Enche Sulaiman bin Bulon, kepada Menteri Muda Pembangunan Negara dan Luar Bandar. Sebanyak 135 murid dari peringkat rendah telah pun didaftarkan untuk menuntut di sekolah tersebut.
Namun yang menghairankan, beliau berkata, atas arahan dan cadangan wakil rakyat Dewan Undangan Negeri, sebuah bangunan sekolah ugama ra'ayat secara tiba-tiba didirikan di Pekan Kechil Simpang Empat, Rungkup, di atas tanah wakaf Tuan HJ. Muhammad bin Amin, Ketua Kampung di situ. Dato Lope Hashim menambah bahawa penduduk tidak pernah memohon atau mencadangkan pembinaan sekolah di tempat tersebut, dan beliau menganggap tindakan itu tidak wajar.
Beliau juga menegaskan bahawa penduduk Kampung Sungai Lanchang tidak pernah membuat permohonan untuk mendirikan sekolah ugama Arab sejak tahun 1964. Enche Sulaiman Bulon telah berjanji akan melaksanakan permohonan tersebut, dan tanah untuk bangunan sekolah itu telah pun diperoleh berdekatan masjid kampung, yang diwakili oleh Tuan Hj. Husain Jamalus.
Tambah beliau lagi, arahan atau cadangan rasmi untuk memindahkan pembinaan sekolah ugama ra'ayat ke Pekan Kechil Simpang Empat, Rungkup, tidak pernah dikeluarkan oleh pihak berkuasa, dan pembinaan tersebut dijangka akan bermula pada awal atau penghujung bulan hadapan. Kos pembinaan sekolah ini berjumlah kira-kira RM25,000 dan merupakan sebahagian daripada rancangan Pembangunan Luar Bandar Daerah Hilir Perak, yang akan menampung kira-kira 200 orang murid
PENUTUP
Kampung Sungai Lancang bukan sahaja mencerminkan kesederhanaan dan kehangatan komuniti tradisional Malaysia, tetapi juga menawarkan pengalaman yang penuh makna di mana irama kehidupan harian dipengaruhi oleh keharmonian dengan alam dan hubungan mesra antara penduduknya. Kehidupan di sini berjalan dengan tenang, disertai dengan pemandangan hijau yang subur dan udara yang bersih, menjadikannya tempat yang sesuai untuk melarikan diri dari kesibukan kota dan menikmati suasana yang damai..
Di sebalik kedamaian ini, tercipta suatu gelombang kepimpinan menyambut seruan pembangunan oleh para pemimpin negara selepas merdeka. Kepimpinan dan pembangunan masyarakat di Sungai Lancang didukung oleh gabungan tokoh-tokoh penting dari pelbagai latar belakang. Di peringkat politik, Dato' Lope Hashim bin Ketong, sebagai wakil Dewan Undangan Negeri dan Ahli Jawatankuasa Pembangunan Luar Bandar, memainkan peranan kritikal dalam mewakili suara penduduk dan mendapatkan sokongan untuk pembangunan di kawasan tersebut. Kehadiran Rushdi bin Hj. Abd. Wahab pula mencerminkan kepelbagaian pandangan politik di Sungai Lancang, di mana beliau mewakili parti Pas.
Dalam aspek komuniti dan organisasi, Inche Abdul Aziz bin Sald aktif menggerakkan belia sebagai Setiausaha Persatuan Belia Kampung Sungai Lancang, manakala Engku Raja Nahar Penghulu Mukim Rungkup pula dipercayai sebagai tokoh yang dihormati dalam masyarakat, memberikan sokongan dan pandangan. Pentadbiran tradisional diuruskan oleh Tuan Haji Mohammed, dan Haji Shafawi bin Haji Mat Saman, kedua-duanya mantan Ketua Kampung Sungai Lancang, yang bertanggungjawab dalam hal ehwal penduduk dan perhubungan dengan kerajaan.
Aspek keagamaan dan pembangunan institusi Islam juga didukung oleh tokoh-tokoh yang berdedikasi. Tuan Haji Muhamad b Haji Abdul Rahman merupakan individu penting yang menginisiasi pembinaan Masjid Al Rahmaniah seawal tahun 1912. Usaha ini diteruskan oleh Tn. Haji Abdul Wahab bin Haji Abdul Aziz dan Tuan Haji Muhammad Saman yang berjaya mendapatkan sokongan untuk pembesaran masjid pada tahun 1961, menunjukkan komitmen mereka dalam memajukan kemudahan agama. Selain itu, Tuan Haji A. Rahman, Naib Kadi Sungai Lancang, memainkan peranan penting dalam urusan syariah penduduk setempat.
Urusan pentadbiran dan organisasi acara komuniti turut dikendalikan oleh individu berkemahiran seperti Tuan Haji Husain bin Abu Aziz sebagai Ketua Pengelola dan Tuan Aris bin Penghulu Kaya sebagai Setiausaha. Kesemua tokoh ini, termasuk Tuan Haji Muhamad bin Haji Abdul Rahman, Haji Shafawi bin Haji Mat Saman, Tn. Haji Abdul Wahab bin Haji Abdul Aziz, dan Tuan Haji Muhammad Saman, Tuan Hj. Husain Jamalus yang dikenali sebagai tokoh-tokoh tempatan, aktivis agama, dan pembangunan, secara kolektif menyumbang kepada kemajuan Sungai Lancang dari aspek agama, sosial, ekonomi, dan politik.
Semoga Allah SWT merahmati roh-roh mereka yang telah pergi, atas jasa-jasa mereka dalam bidang dan peranan masing-masing mewarnai kehidupan di Sungai Lancang yang terpencil ini, suatu masa dahulu. Harimau mati meninggalkan belang, Manusia mati meninggalkan nama. Wallahualam.
 |
| Pembinaan ban baharu di Bagan Sg. Tiang memastikan permasalahan alam sekitar seperti hakisan ombak, banjir dan kemasukan air masin ke sistem peparitan dapat diminimumkan |
 |
| Bagan Sungai Burung: Transformasi dan integrasi antara sektor perikanan dan pelancongan di Bagan Datuk |
 |
| Sistem peparitan yang dimulakan oleh British sejak 1890-an dahulu seharusnya diurus dengan baik oleh JPS Bagan Datuk |
 |
| Sistem peparitan di Bagan Datuk juga menarik para pemancing tempatan dan luar terutamanya pada hujung minggu |
RUJUKAN/ BACAAN LUAS
Dokumen-dokumen berkaitan dari Arkib Akhbar Singapura, sila klik:
Berita Harian / Article12 November 1957 - MELMA HUJAN yang terlampau banyak dalam bulan ini menimbulkan rasa khuatir kapada pendudok2 di-sini terutama pe- (#i»m 4 OA-RAMAI 50 orang lebeh telah hadzir di-dalam majiis pembukaan Madarasah baru bagl Kampong Kunchl Ayer Rungkup. Perbelanjaan bagt mendirikan-nya ada-lah di-dapati hanya dengan semangat kemahuan ber-sunggoh2 derma wang335 words
Berita Harian / Article23 November 1957 - A BDUL Azia b. Ngah, berumot 25 tahun dan berasal darl Batu Lapan Lekir Sitlawan, Perak telah tertangkap tatkala hendak menchuba memasokl rumah Tuan Hajl Shamsudln b. Hasan Bakri dengan tujuan menchurL v Tuan Hajl Mohammed, Ketua Kampong Slmpang 4 Rungkup telah memberitahu polis276 words
Berita Harian / Article22 July 1961 - BAGAN DATOH, Juma'at pANCHANGAN penubohan UMNO Bahagian Bagan Datoh yang berpechah dari UMNO Bahagian Hilir Perak akan terlaksana dalam masa yang tidak lama lagi. Demikian Berita Harian diberitahu oleh tokoh2 UMNO sa-tempat. Ranchangan penubohan UMNO Bahagian Bagan Datoh ini ada-lah kali636 words
Berita Harian / Article19 September 1961 - OA-ORANG pemimpin Pergerakan Pemuda UMNO Bahagian Hilir Perak telah mengecham keras ranchangan penubohan UMNO Bahagian Bagan Datoh yang berpechah dari UMNO Baha- gian Hilir Perak. Penubohan bahagian Bagan Datoh sedang di-ran-changan oleh sa-buah Jawatan Kuasa Peranchang yang di-bentok dalam satu perjumpaan enam438 words
Berita Harian / Article2 October 1961 - DENUBOHAN UMNO Bahagian Bagan Datoh dalam kawasan Parlemen Bagan Datoh sabagaimana yang di-ranchangkan pada mula-nya telah gagal daiam satu perjumpaan chawangan2 UMNO yang telah di-adakan di-Dowan Orang Ramai Seiekoh, 23 batu dari sini, petang Rabu keimarin. Bagaimana pun, satu keputusan bersetuju menubohkan UMNO Bahagian414 words
Berita Harian / Article27 November 1961 - TELOK ANSON, Ahad. x UMNO Bahagian Hilir Perak telah berjaya menubohkan 16 buah chawangan baru sejak dua bulan lalu. Ketua UMNO Bahagian tersebut, Inche Snlaiman bin Bulon berkata bahawa pebak-nya berharap akan menubohkan 14 buah chawanga.n lagi sa-belum akhir tahun ini, menjadikan jumlah semua-nya123 words
Berita Harian / Article, Illustration30 June 1962 - pERSATUAN Belia SungaJ Lanchang, Rungkup, 6 batu darl slni, akan di-tu-bohkan dengan rasnS pada hari Juma'at hadapan. demlklan Pengerusi Jawatankuasa Penaja persatuar ltu, Inche Yusoff bin Jafri menerangkan kapada Berlta Harlan. Perjumpaan untok merasmikan penubohan itu akan di-adakan di-dewan UMNO chawangan Sungai Lanchang mulai pukul 379 words
Berita Harian / Article4 March 1963 - BAGAN DATOH, Sabtu SA-ORANG gadis yang 1 menjadi pergantongan hktup satu kehiarga yang miskin, telah mati terbunoh, blla sa-batang pokok kelapa menimpa ru-mah-nya di kampong Kunchi Ayer Mati, Sungai Lanchang, Rungkup, pada pagi2 Thalatha yang lepas. Oadis tersebut, Che Siti bt. Musnan. 19 tahun,307 words
Berita Harian / Article29 March 1963 - BAGAN DATOH, Khamis. —Dua buah Persatuan Bella di-sinl telah melansongkan meshuarat agong masing2 pada minggu lalu. ia-itu chawangan Simpang Tlga, Rungkup, dan chawangan kampong Sungai Lanchang. Lebeh 100 orang menghadhlri meshuarat agong di-Simpang Tlga dan sajum ah wang $37 telah dapat di-pungut untok derma161 words
Berita Harian / Article3 April 1963 - BAGAN DATOH. Thalatha. pEJABAT Kebajikan Masharakat Hilir Perak, Telok Anson, telah mengeluarkan bantuan wang kapada keluarga Melayu yang kehilanßan rumah tangga akibat di-timpa pokok kelapa pada pagi2 akhir bulan puasa yang lalu. Keluarga itu ia-lah Inche Musnan bin Sebah, 55 tahun, dari kampong Kunchi192 words
Berita Harian / Article24 May 1963 - BAGAN DATOH. Khamis —Sa-banymk sa-paloh buah badan2 Belia danPersatuan Pemoda Pemudi daerah Hilir Perak Selatan yang bergabong dengan persidangan BADEK telahmenyertai peraduan bachaan Kur'an anjoran Persatuan Beiia Bagan Datoh yang telah berlangsong di-Dewan Orang Ramai Pekan di-sini minggu yang ialu Dua buah piala pusingan hadlah daripada Inche174 words
Berita Harian / Article17 August 1963 - BENTONG. Jumaat Sa-orang dereber yang tertua Inche' Mohd. Shah bin Abdul Rani 63 tahun. telah meninggal dunia di-kam-pong Sungai Lanchang Rungkup Perak baru2 ini. Semasa hidup Allah yarham terkenal sebagai saorang tua yang suka berdamping d ir i dengan badan2 kebajikan, serta membuat kerja2 sukarela bagi106 words
Berita Harian / Article20 December 1963 - BAGAN DATOH, Kh&mla. Suatu pertandiogan bachaan Kur'an bagl orang2 dewasa daerah Hlllr Perak Selatan anjoran Pereatuan Belia Sungai Lanchang, Eungkup, 7 batu darl slni, akan di-adakan pada 27 dan 28 December inl dl-ha-laman Masjid kampong tersebut, mulai jam 2 petang. Menurut Inche Abdul Aziz bin Said,154 words
Berita Harian / Article12 June 1964 - fTCLOK ANSON, Khamis— A UMNO Bahagian Bagan Datoh telah menuhohkan sa-buah lagi chawangannya, ia-itu chawangan yang ke-33 buah di- Sungai Lanchang Darat.24 words
Berita Harian / Article3 September 1964 - DAOAN DATO, Rabtu. Inche Rushdi bin Haji Abdul Wahab Ketua UMNO Chawangan Sungai Lanchang Rungkop 9 batu dari Bagan Datoh dan sa-orang ahli jawatankuasa Pergerakan Pemuda UMNO Bahagian Bagan Datoh telah meletakan semua jawatan2-nya itu dan terus keluar daripada menjadi ahli UMNO bulan lalu.147 words
Berita Harian / Article29 September 1964 - Ketua chawangan lompat TELOK ANSON, Ithnin. OETIAUSAHA UMNO Bahagian Bagan Datoh, Inche Kamarudin bin Abas, menyatakan bahawa beliau tidak bimbang di-atas langkah Inphe Rushdi bin.Haji Abdul Wahab, Ketua UMNO Chawangan Sungai Lanchang Rungkup merangkap Jawatankuasa UMNO dan Pergerakan Pemuda UMNO Bahagian Bagan Datoh, melompat masok151 words
Berita Harian / Article19 October 1964 - nPELUK ANSON Ahad.— sa-buah chawangan UMNO kerana tindakan ketua chawangan itu keluar dari UMNO dan masok menjadi anggota PAS telah dapat di-atasi sa-t e 1 a h jawatankuasa vvar itu di-baharui semula. Ketua UMNO Chawangan Sungai Lanchang, Rungkup merangkap Jawatankuasa UMNO Bahagian Bagan Datoh, Inche Rasidi187 words
Berita Harian / Article21 October 1964 - TELOK ANSON, Thaiatha. Sa-buah lagi kubu PAS dalam kawasan Parlemen Bagan Datoh telah dapat di-tembusi oieh UMNO dan dengan. itu s a b u a h chawangan UMNO telah di-tubohkan dengan di-anggotai oleh bekas2 ahli dan penyokong2 PAS. Demikian di beritahu oleh Setiausaha157 words
Berita Harian / Article20 November 1964 - TELOK ANSON. Khamis Menteri Besar Perak, Dato' Ahmad bin Said, akan di-minta menggunakan jasa baik-nya supaya di-übah ranchangan membena jalan raya dari Sekolah, Rungkup ka-Sungai Lanchang mengikut ranchangan asal ia-itu dikawasan reserve D.I.D. itu. UMNO Chawanggan Sungai Lanchang Darat dalam meshuarat jawatankuasa khas-nya181 words
Berita Harian / Article24 February 1965 - TELOK ANSON, Thalatha. Ranchangan membena sa-batang jalan raya dari Selekoh. Rungkup ka-Sungai Tiang telan menimbulkan kegelisahafi di-kalangan pendudok2 sa-tempat UMNO chawangan Sungai Lanchang Darat. Pembenaan jalan raya itu yang sedang di-ran-changkan oieh pehak PLB di-katakan bertentangan dengan kehendak orang ramai. Inche Mat Manum128 words
Berita Harian / Article, Illustration31 May 1965 - DAGAN DATOH Pengantin baru Inche Abdul Aziz bin Mohd. Said guru sekolah Jenis Kebangsaan Sungai Burong, Bagan Datoh dan is-teri-nya Che Zabedah binti Haji Ham- zah yang telah melangsongkan u p a chara persandingan mereka di-rumah pengantin lelaki diS ull g a i Lanchang, Rungkup pada minggu lalu.50 words
The Straits Times / Article19 April 1966 - TELUK ANSON, Mon. Che Radziah binte Awaluddin, 21, was drowned when she fell into a well while washing clothes at Kampong Sungai Lanchang in the Rungkup area near here yesterday evening.35 words
Berita Harian / Article6 June 1967 - TELUK ANSON, Ithnin. Sa-orang murid sekolah, Rosnah binti Abdul Wahab berumor 12 tahun mati apabila di-lang-gar oleh sa-buah lori di-Kam-pong Sungai Lanchang kira2 30 batu dari sini petang semaiam.31 words
Berita Harian / Article, Illustration20 October 1967 - TOKOH2 PENTING PAS PERAK SELATAN SERTAI KHEMAH AMAL BAGAN DATOH, Khamis. |£IRA2 300 orang tokoh penting PAS dalam kawasan Perak Selatan di-jangka akan menyertai Khemah Amal di-rumah PAS Tiga Sungai Tungku, dekat Telok Anson pada 28 October ini mulai jam 10.00* pagi. Setiausaha Khemah Amai267 words
Berita Harian / Article20 October 1967 - BAGAN D A T O H. Khamis. Empat buah kampong d a 1 a m kawasan Rungkup hari ini bersungut kerana wakil ra'ayat kawasan mereka, Dato Lope Hash.m bin Ketong, dikatakan tidak menjengok untok meninjau kesulitan hidup mereka hampir satahun Berita Harian diberitahu234 words
Berita Harian / Article28 October 1967 - Juma'at. Dua buah lagi kawasan kubu UMNO di-Perak telah ditembusi oleh PAS yang telah berjaya menubohkan ranting-nya di-situ. Kubu2 Umno itu ia-lah diPadang Tenggala dan Kampong Talang di-Lam bor Kanan Parit dalam kawasan pilehan raya Parlimen. Dato Husain bin Mohd. Noordin dan Sungai Lanchang dalam kawasan171 words
Berita Harian / Article, Illustration29 December 1967 - OENDUDOK Kam--1 pong Sungal Lanchang Bagan Datok Perak teiah memohon kapada Kerajaan menerusi wakil ra'ayat mereka Inche Sulaiman bin Bulon Menteri Muda PLB, supaya di-dirikan sabuah bangunan madrasah untok sekolah ugama ra'ayat, sejak tahun 1964. Inche Sulaiman telah pun berjanji kapa d a pendudok2 Kampong334 words
Berita Harian / Article5 February 1968 - 3AGAN DATOH. Ahaa pAS Chawangan Rungkup/B a g a n Datoh dan Hutan Melintang yang meliputi kawasan Dewan Ra'ayat Bagan Datoh ak a n mengadakan meshuarat agong tergempar pada bulan ini. Meshuarat tersebut ialah menimbangkan persedian2 bagi menghadapi kemungkinan2 di-ada-kan pilehan-raya sachara mengeiut kelak. Demikian Berita210 words
Berita Harian / Article23 February 1968 - BAGAN DATOH, Khamis.—Wakil Ra'ayat Dewan Undangan Negeri Perak kawasan Rungkup, Dato' Lope Hashim bin Ketong hari ini menaflkan pemindahan benaan sebuah sekolah Ugama Ra'ayat (Arab) kampong Sungai Lanchang, Rungkup ka-Pekan Kechil Simpang E m p a t Rungkup, atas ara-han-nya sendiri. i "Saya lebeh suka475 words
Berita Harian / Article8 August 1969 - TELOK ANSON, Khamis. Kerajaan akan membena tiga projek lagi dldaerah inl yang &kan menelan belanja sa-banyak $30,000 tidak lama lagi. KeUga2 projek itu ia-lah sa-buah masjid di-pekan Bagan Datoh yang menelan belanja $25,000. sa-buah balal raya di-kampong Sungai Lanchang berharga $6,000 dan sc-buah surau62 words
Berita Harian / Article, Illustration3 May 1970 - MUSALMAH MESRA j\i-antara chelah2 kampong lorpcnci.il di-Sungai Lanchang, Rungkup. Bagan Datoh, Perak, terdapat sa-buah kumpulan "Noor AlWardah Hiboran" pancharagam yang berbentok dan ber- irama nyanyian2 Timor Tengah. Enche Tamsir Sapuan, ada-lah pemimpin dan pemain biola <dulu-nya di-panggil Hamzah Dolmat dl-kampong-nya) Noor Al-Wardah yangMUSALMAH MESRA - 286 words
Dokumen-dokumen berkaitan dari Arkib Negara Malaysia, sila klik:
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
STATE
Source
:
Date
:
8 JUN 1878
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
1957/0000670W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
STATE
Source
:
Date
:
19 MAR 1878
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
1957/0000622W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
FEDERAL - DEPARTMENT
Source
:
Date
:
15 MAR 1954
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
1985/0014020W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
STATE
Source
:
Date
:
2 APR 1879
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
1957/0000938W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS.
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
FEDERAL - DEPARTMENT
Source
:
Date
:
31 DEC 1986
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
2006/0020914W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
FEDERAL - DEPARTMENT
Source
:
Date
:
31 DEC 1986
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
2006/0020914W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
STATE
Source
:
Date
:
18 APR 1878
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
1957/0000636W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
Title
:
Category
:
PUBLIC ARCHIVES
Subcategory
:
STATE
Source
:
Date
:
29 DEC 1892
Record Type
:
DOCUMENT
Accession No
:
1957/0036647W
Hit
:
.
Subject
:
DOCUMENT
Location
:
HEADQUARTERS
×
Notification
Sorry! To add this item you have to login/register.
