Khamis, 9 Mac 2023

Perkembangan Rumah Rehat dan Sanatorium di Hulu Selangor

Assalamualaikum buat semua. Salam Nisfu Syaaban buat semua. Semoga kitab  suratan takdir kita pada tahun ini dibersihkan Allah dengan sifatNya yang Maha Pengampun dan Maha Mengasihani, dan benar-benar kita mengharapkan buku amalan kita untuk tahun hadapan ini Allah takdirkan segala yang terbaik buat kita dan keluarga kita. Marilah kita mulakan catatan buku dan kitab baharu ini dengan perkara-perkara kebaikan dan berpahala. Ya Allah, pertemukanlah kami dengan Ramadhan serta ampunkanlah segala dosa-dosa kami. Amiin. OKlah, Atok sambung semula cerita kita tentang rumah rehat dan sanatorium

PERKEMBANGAN RUMAH REHAT DI SELANGOR




Dalam tahun 1888, rungutan orang ramai di akhbar tentang ketiadaan sebarang rumah rehat di mana-mana stesen di Selangor telah mencetus persoalan bagaimana kerajaan negeri menghargai kakitangannya yang bertugas di luar stesen mereka tanpa penginapan untuk mereka  di tempat yang asing dan jauh? Mereka membandingkan rumah rehat yang ada di Melaka dan berharap Kerajaan Selangor dapat menyediakan rumah rehat di sesetengah tempat di mana kakitangan kerajaan dan pengembara dapat bermalam di tempat pemusafiran pada kos yang sederhana. Kata mereka lagi, dengan pembangunan pesat rangkaian jalan kereta api, perjalanan menjadi mudah dan perlawanan persahabatan kriket boleh diadakan.

Dalam tahun 1890-an permintaan untuk penginapan semakin terasa. Kerajaan telah membuat perancangan untuk memajak atau membeli sebuah bangunan sebagai rumah rehat tambahan walaupun kuarters akan disediakan  untuk beberapa lagi pegawai kerajaan. Adalah menjadi kewajipan kepada mereka yang mementingkan kebajikan dan kemakmuran kakitangan mereka  mengambil berat tentang persoalan dan mengambil beberapa langkah aktif untuk memastikan kediaman yang selesa bagi kakitangan dan pelawat.

Sebelum tahun 1895 lagi, kerajaan negeri Selangor telah menyediakan rumah rehat  di Kuala Lumpur, Sungei Besi, Klang, Jugra, Kajang, Dusun Tua, Rawang, Serendah, Kuala Kubu, Kuala Selangor serta kemudahan Pegawai Kerajaan dalam perjalanan bertugas, dan untuk  pelancong bond fide.Kemudian, Klang Gates, Pulau Angsa, Morib, Bukit Kutu sebelum tahun 1907.Genting Semangko (The Gap) dan Morib menjadi destinasi terbaharu rumah rehat kerajaan. Malangnya Rumah Rehat di Sungei Besi ditutup manakala Rumah Rehat di Dusun Tua dijadikan sanatorium.  Dalam tahun 1918, tiga lagi rumah rehat didirikan, iaitu di Batu Tiga, Sepang,  dan Kapar. 

Pada tahun 1932 dan beberapa tahun seterusnya, di mana berlaku defisit  kewangan tahunan, kerajaan perlu terus menyelenggara rumah rehat untuk kegunaan ketua-ketua dan pegawai-pegawai utama serta kakitangan lain, maka kerajaan terpaksa:

(a) Memajakkan rumah rehat yang lebih besar dan popular:

(b) Menutup sebahagian sepenuhnya;

(c) Menukar yang lain  yang kurang digunakan sebagai banglo perhentian

      
Petikan Akhbar tahun 1928 tentang Kepentingan Rumah Rehat
  

OKlah. Itulah pengenalan ringkas tentang perkembangan rumah rehat di Selangor. Harap-harap dapatlah korang faham sedikit sebanyak tentang beberapa buah rumah rehat di Selangor secara amnya dari segi fungsi dan sumbangannya. Cukuplah sekadar itu dahulu. Izinkan Atok menceritakan secara lebih terperinci kalau boleh setiap rumah rehat yang ada. Sayugia Atok ingatkan bahawa apa yang tertulis BUKAN ciptaan imaginasi Atok, tetapi berlandaskan penulisan, pengalaman dan laporan berita wartawan akhbar berbahasa Inggeris terdahulu, serta bahan-bahan daripada Arkib Negara serta info daripada laman sesawang, blog serta apa jua yang Atok rasakan bermanfaat untuk diketengahkan dalam entri kali ini. So, kalau korang hendakkan maklumat lebih lanjut tentang sesuatu rumah rehat itu klik sahaja link yang ada Atok sertakan. Seperti biasa, semua yang ada ini bukan Atok yang punya. Atok ambil daripada internet, atau apa sahaja yang melintas di screen laptop Atok ini. Terima kasih tidak terhingga kepada tuan empunya bahan, gambar dan sebagainya. Halalkanlah apa yang Atok terambil terdownload ini demi ilmu yang dicurahkan atau disebarkan akan menjadi pahala buat kita kelak di akhirat. Atok bahagi-bahagikan ikut daerah di mana rumah-rumah rehat ini berada. Kita mulakan dengan daerah Hulu Selangor kerana terlampau banyak bahan arkib mahupun akhbar yang Atok ketemukan. Mulakan pembacaanmu dengan Bismillah.

DAERAH ULU SELANGOR

Hulu Selangor ialah salah sebuah daerah yang terletak di utara negeri Selangor. Luasnya adalah 1,756 kilometer persegi dengan penduduk berjumlah lebih 243 ribu orang pada 2020. Daerah Hulu Selangor merupakan salah satu daerah di negeri Selangor. Daerah ini bersempadan dengan daerah Sabak Bernam dan Kuala Selangor di barat, Gombak di selatan, negeri Pahang di timur dan negeri Perak di utara. Daerah ini pada suatu ketika dahulu dikenali sebagai “The Sleeping Hollow” serta terletak di kawasan terpinggir dari limpahan kemajuan negara.

Daerah ini sudah ada sejak awal pemerintahan Inggeris di Kuala Kubu Bharu yaitu pada 12 Mei 1883. Diawal kewujudannya  Pejabat Daerah Hulu Selangor dikenal dengan nama Collector of Land Revenue ( Pemungut Hasil ) and Magistrate Of Hulu Selangor dan diantara pegawainya adalah Cecil Ranking dan Mac Carthy yaitu ketika Frank Sweettenham menjadi Residen British di Selangor. Pada awalnya pusat pemerintahan daerah terletak di Kuala Kubu yang kini dikenal dengan nama Ampang Pecah.

Kuala Kubu Baru

Kedudukan Bandar Kuala Kubu Bharu

Kubur Cecil Ranking yang lemas dalam banjir besar tahun 1883 di Ampang Pechah


Keadaan banjir di Kuala Kubu Lama dalam tahun 1926


Pelan Bandar Kuala Kubu Bharu dalam tahun 1931


Kuala Kubu Baru ialah bandar di daerah Hulu Selangor, Selangor, Malaysia. Bandar ini terletak di atas puncak bukit. Ia ialah ibu daerah Hulu Selangor. Di kalangan penduduknya, Kuala Kubu Bharu juga dikenali dengan singkatan KKB. Kuala Kubu Bharu yang pada mulanya dikenali sebagai Kuala Kubu diletakkan di dalam Pentadbiran Residen-Residen British yang pertama iaitu Presiden Frank Athelstane Swettenham, diikuti oleh J.P Rodger dan Edward Maxwell. Pada masa itu, Kuala Kubu menjadi pintu masuk ke Negeri Pahang. Oleh kerana banjir besar yang melanda, pihak British telah memindahkan pusat pentadbiran mereka ke Kuala Kubu Bharu pada 6 Mei 1931.

Mengikut sejarahnya, dahulu Kuala Kubu dikenali sebagai Ulu Selangor. Ia merupakan sebuah pekan perlombongan yang terkenal di Selangor kerana kaya dengan hasil bijih timah.  Bagaimana pun aktiviti perlombongan bijih timah yang sangat intensif di hulu Sungai Selangor seperti di Sangka Dua dan Peretak telah membawa padah yang besar bagi bandar Kuala Kubu. 

Hakisan tanah yang teruk telah berlaku, yang mengakibatkan pasir dan lumpur  turun hanyut meliputi bandar Kuala Kubu setiap kali banjir besar berlaku. Antara tahun 1900 sehingga 1931 berlaku beberapa banjir besar yang bukan sahaja mengakibatkan kerugian harta benda, tetapi menimbuskan sebahagian bandar Kuala Kubu dengan timbunan lumpur dan pasir. Ini diburukkan lagi oleh sikap dan keengganan kerajaan Inggeris untuk mengeluarkan belanja bagi projek pendalaman dan pembesaran sungai untuk mengelakkan banjir besar. Akhirnya Kuala Kubu tidak lagi selamat untuk diduduki bagi aktiviti ekonomi, dan pada tahun 1921, Pihak Berkuasa Tempatan kerajaan Inggeris telah mengistiharkan bahawa mereka tidak lagi dapat menjamin keselamatan penduduk Kuala Kubu lalu menggesa mereka berpindah ke tempat yang lebih selamat. Masalah banjir ini menjadi begitu kronik sehingga pada tahun 1921 juga pusat pentadbiran Kuala Kubu dipindahkan ke Rasa.

Pada masa yang sama pihak Inggeris telah merancang kawasan baru yang lebih tinggi, yang selamat dari banjir bagi membangunkan bandar Kuala Kubu yang baru. Mereka telah menggunakan khidmat seorang arkitek yang berasal dari New Zealand bernama Charles Compton Reade, untuk mereka pelan bandar yang baru. Banjir besar yang berlaku pada tahun 1926 telah mempercepatkan lagi proses bagi membina bandar baru ini. 

Akhirnya bandar ini pada asasnya telah siap dibina pada tahun 1930 di mana pusat pentadbiran dipindahkan semula dari Rasa ke Kuala Kubu yang baru. Namun masih ada lagi penduduk Kuala Kubu yang enggan berpindah ke “Kuala Kubu Bharu” ini kerana mata pencarian dan perniagaan mereka terletak di kawasan lama ini. Akan tetapi pada tahun 1931, berlaku lagi satu banjir besar di mana akibatnya Kuala Kubu lama terus ditinggalkan oleh penduduknya ditelan pasir dan bumi. Maka segala sejarahnya yang gilang gemilang sebagai bandar kolonial Inggeris yang makmur di Selangor telah terkubur di dalam tanah.

Selepas tahun 1931, Kuala Kubu Bharu terus menjadi bandar kecil kolonial yang unik berkonsepkan bandar dalam taman seperti yang direka bentuk oleh arkiteknya Charles Reade. Kuala Kubu menjadi tempat aktiviti masyarakat kolonial yang wujud ketika itu. Mereka mengadakan siri perlawanan kriket dan liga bolasepak yang di anggotai oleh Serendah, Rawang dan lain-lain. Kuala Kubu juga menjadi tempat latihan Pasukan Sukarelawan Negeri-negeri Melayu Bersekutu (Federated Malay State Volunteer Force).

Rumah Rehat Kuala Kubu

Rumah Rehat Kuala Kubu dalam tahun 1906


Anak tangga ke Rumah Rehat lama

Tangga ke tapak lama Rumah Rehat Kuala Kubu

Ketinggian bukit Rumah Rehat  berdasarkan ketinggian jambatan gantung ini berbanding jalan raya di bawahnya

1889 A party of four, we left Kuala Lumpur with 33 coolies en route for Kuala Kubu. On the way we passed and visited the famous caves of limestone formation, which have been quite recently described in the Straits Times, and thence on to Rawang, a large and interesting tin mine We arrived at Kuala Kubu on the third day, and found it to be a small native town on the Selangor river, lying low, and subject to floods. It contains, however, a good  magistrate’s house, police station, and so on. The grave of a former district collector is in the compound and it appears he was drowned by the floods. Mr.Keyser is a resent magistrate.  So far our journey had been comparatively easy, but we had heard that the road from rest house would take some work. Rumour had not lied, as we shortly found out. 

1889 Satu rombongan berempat, kami meninggalkan Kuala Lumpur dengan 33 kuli dalam perjalanan ke Kuala Kubu. Dalam perjalanan kami melewati dan melawat gua-gua yang terkenal dengan pembentukan batu kapur, yang telah diterangkan baru-baru ini dalam Straits Times, dan dari situ ke Rawang, sebuah lombong bijih timah yang besar dan menarik. Kami tiba di Kuala Kubu pada hari ketiga, dan mendapatinya. menjadi sebuah bandar asal kecil di sungai Selangor, terletak rendah, dan tertakluk kepada banjir. Ia mengandungi, bagaimanapun, rumah majistret yang baik, balai polis, dan sebagainya. Kubur bekas pemungut daerah berada di perkarangan itu dan nampaknya dia lemas akibat banjir. Mr.Keyser adalah majistret yang tegas. Setakat ini perjalanan kami agak mudah, tetapi kami telah mendengar bahawa jalan dari rumah rehat akan mengambil sedikit kerja. Khabar angin tidak berbohong, seperti yang kami ketahui.

1893  Kwala Kubu itself has some brick house~but will probably have a great many more before long; of “the inland out-stations. It is by for the best to live in, the Place is pretty, the climate good, water plentiful and a new and commodious Rest House now being built to replace the old attap roof house so well known to many travelers en route to Pahang

1893  Kwala Kubu sendiri mempunyai beberapa rumah bata~tetapi mungkin akan mempunyai lebih banyak lagi tidak lama lagi; daripada “stesen luar pedalaman. Ia adalah untuk yang terbaik untuk didiami, Tempat ini cantik, iklim yang baik, air yang banyak dan Rumah Rehat yang baru dan selesa kini dibina untuk menggantikan rumah bumbung attap lama yang begitu dikenali ramai pelancong dalam perjalanan ke Pahang

Bangunan Baru Rumah Rehat Kuala Kubu menggantikan Rumah rehat lama yang berbumbung atap siap dalam tahun 1893

1895  The Rest House at Kuala Kubu is not far from the station. It is a substantial looking building in charge of an English-speaking Singhalese named Henry, who knows how to prepare a good dinner, if he likes. A night spent in Kuala Kubu will give the tourist some idea of what life in an outstation is like. The local club,the free Hospital, the crowded gambling house, stringy buffalo, the patriarchal fowl, the potato bread, the painted females, the half-clothed coolies, the ubiquitous chetties, the free school, the over-worked Government officials, the happy planters, the general root of good fellowship and content forming comprehensive study in men and things. The tout ensemble is a silent testimony of the success of British protectton backed by British pluck, energy and endurance.

The real Malay must be sought in the surrounding kebuns. Kuala Kubu six years ago was an attap village, it is now a flourishing brick built town. The local guide and guardian of it all is Mr. D. G. Campbell, (D. O.) sometimes known as Haji Campbell from the fluency with which he can talk the language of the country

1895  Rumah Rehat di Kuala Kubu tidak jauh dari stesen. Ia adalah sebuah bangunan yang kelihatan besar yang bertanggungjawab ke atas warga Singhal berbahasa Inggeris bernama Henry, yang tahu bagaimana untuk menyediakan makan malam yang baik, jika dia suka. Bermalam di Kuala Kubu akan memberi gambaran kepada pelancong tentang kehidupan di kawasan luar. Kelab tempatan, Hospital percuma, rumah perjudian yang sesak, kerbau bertali, ayam patriarki, roti kentang, perempuan dicat, kuli separuh pakaian, cheti di mana-mana, sekolah percuma, pegawai-pegawai Kerajaan yang terlalu banyak bekerja, penanam gembira, umum persekutuan yang baik dan kandungan membentuk kajian menyeluruh dalam lelaki dan benda.  adalah bukti senyap tentang kejayaan kuasa British yang disokong oleh  tenaga dan ketahanan British.

Melayu tulen mesti dicari di kebun sekitar. Kuala Kubu enam tahun dahulu adalah sebuah perkampungan attap, ia kini menjadi sebuah bandar binaan bata yang berkembang pesat. Pemimpin tempatan dan penjaga semuanya ialah Encik D. G. Campbell, (D. O.) kadang-kadang dikenali sebagai Haji Campbell kerana kefasihannya bercakap dalam bahasa kebangsaan.

1913 A European named Fox has been arrested at Kuala Kubu and sentenced to a fort-night's imprisonment for not paying his rest house bill. There is a further charge against bim of abducting a girl from Singapore. He was remanded on this charge to await the police escort from the Colony.

1913 Seorang Eropah bernama Fox telah ditangkap di Kuala Kubu dan dijatuhi hukuman penjara dua malam kerana tidak membayar bil rumah rehatnya. Terdapat pertuduhan lanjut terhadap bim menculik seorang gadis dari Singapura. Dia ditahan reman atas pertuduhan ini untuk menunggu pengiring polis dari Tanah Jajahan.

Mesyuarat Persatuan Peladang Ulu Selangor diadakan di Rumah Rehat Kuala Kubu dalam tahun 1915

1916 Mr P B Richards, of the Agricultural Dept, gave a very interesting lecture to the Ulu Selangor District Planters’ Association on white ants, at the Kuala Kubu Rest house, which was very well attended, over twenty planters from the district being present.

1916 Encik P B Richards, dari Jabatan Pertanian, telah memberikan syarahan yang sangat menarik kepada Persatuan Penanam Daerah Ulu Selangor mengenai semut putih, di Rumah Rehat Kuala Kubu, yang sangat ramai dihadiri, lebih dua puluh penanam dari daerah itu hadir.

Mesyuarat Persatuan Peladang Ulu Selangor diadakan di Rumah Rehat Kuala Kubu dalam tahun 1918

Mesyuarat Persatuan Peladang Ulu Selangor diadakan di Rumah Rehat Kuala Kubu dalam tahun 1919

1924 The following notice is posted up in  each room at the Kuala Kubu Rest house :

“ Notice is hereby given that in the event of the Selangor river overtopping or breaching the bund, this building will be in danger. All persons occupying rooms in or using the Rest house are warned that they do so at their own risk, and that the Government will not be liable for any loss or damage to person or property occasioned by the river overtopping or breaching the bund.” 

A correspondent in the Malay Mail states that if it came to a test case, despite that notice, he thinks the Government would find that so long as they charge and receive $2 per night for a room in the Rest housa, they would be held liable in the event happening as the above notice anticipates.

1924 Notis berikut ditampal di setiap bilik di Rumah Rehat Kuala Kubu :

“Dengan ini dimaklumkan sekiranya sungai Selangor mendahului atau melanggar benteng, bangunan ini akan berada dalam bahaya. Semua orang yang menghuni bilik di dalam atau menggunakan Rumah Rehat diberi amaran bahawa mereka berbuat demikian atas risiko mereka sendiri, dan bahawa Kerajaan tidak akan bertanggungjawab ke atas sebarang kehilangan atau kerosakan kepada orang atau harta benda yang disebabkan oleh sungai yang mendahului atau melanggar bund.”

Seorang wartawan dalam Malay Mail menyatakan bahawa jika ia datang kepada kes ujian, walaupun notis itu, beliau berpendapat Kerajaan akan mendapati bahawa selagi mereka mengenakan bayaran dan menerima $2 setiap malam untuk sebuah bilik di Rumah Rehat, mereka akan bertanggungjawab. sekiranya berlaku seperti yang dijangkakan oleh notis di atas.

1925 Kuala KubuRest House “ MAROONED.”

On Saturday—three days after the latest inundation began—it_was almost impossible to find a place to live in. The Rest house, which during the last six months hag provided accommodation for

travelers * at their own risk.” was found to be inhabitable, and the caretaker has been ordered not to receive patrons. The building was surrounded and in: waded by rushing waters. Many houses in the vicinity have shared its fate. The Rest house staff confessed to our representative that they were in fear of their lives. and only remained —perched on! window sills and packages—in the hope

that the waters might subside. yet half expecting a final disastrous .To seek rooms anywhere is a for longest. Chinese hotels are either packed with people who have sought refuge there from more dangerous areas or refuse to take anyone. The water. which it was learned has risen about four feet, showed no signs of subsiding, and by Sunday morning had risen farther owing to a heavy downpour which began about 10 p.m. on Saturday and continued throughout the night. The newly affected roads are part of Jalan Hospital, a part of Jalan Masjid, an part of Jalan Pahang. In some cases the flood that visited Kuala Kubu last year intimidated these thorough fares, but to  smaller extent than  present. Eight houses have collapsed—six in Jalan Hospital and two in the old Land Office area.

1925 Rumah Rehat Kuala Kubu “ TERKEPUNG.”

Pada hari Sabtu—tiga hari selepas banjir terbaharu bermula—hampir mustahil untuk mencari tempat tinggal. Rumah Rehat, yang selama enam bulan terakhir menyediakan tempat tinggal untuk pengembara ' atas risiko mereka sendiri.” didapati boleh didiami, dan penjaga telah diperintahkan untuk tidak menerima pelanggan. Bangunan itu dikelilingi dan diharungi oleh air deras. Banyak rumah di sekitar telah berkongsi nasibnya. Kakitangan Rumah Rehat mengaku kepada wakil kami bahawa mereka takut dengan nyawa mereka. dan hanya tinggal — hinggap! ambang tingkap dan pakej-dengan harapan supaya air surut. namun separuh menjangkakan bencana terakhir .Untuk mencari bilik di mana-mana adalah yang paling lama. Hotel Cina sama ada penuh dengan orang yang telah mencari perlindungan di sana dari kawasan yang lebih berbahaya atau enggan membawa sesiapa. Air. yang difahamkan telah meningkat kira-kira empat kaki, tidak menunjukkan tanda-tanda reda, dan menjelang pagi Ahad telah meningkat lebih jauh berikutan hujan lebat yang bermula kira-kira 10 malam. pada hari Sabtu dan berterusan sepanjang malam. Jalan yang baru terjejas adalah sebahagian daripada Jalan Hospital, sebahagian daripada Jalun Masjid, sebahagian daripada Jalan Pahang. Dalam beberapa kes banjir yang melawat Kuala Kubu tahun lepas menakutkan tambang menyeluruh ini, tetapi pada tahap yang lebih kecil daripada sekarang. Lapan rumah telah runtuh—enam di Jalan Hospital dan dua di kawasan Pejabat Tanah lama.

1926 The old Kuala Kubu Rest House, near the Padang, will be closed on the 30th inst A temporary Rest House will be available for travelers on and after July 1, says the Times of Malaya. This building is situated on the hill overlooking the Selangor valley and is next to the A. D, O.’s quarters, It is reached by an approach road from the wooden bridge over the Selangor river. Sleeping accommodation is limited.

1926 Rumah Rehat Kuala Kubu lama, berhampiran Padang, akan ditutup pada 30hb. Rumah Rehat sementara akan disediakan untuk pengembara pada dan selepas 1 Julai, kata Times of Malaya. Bangunan ini terletak di atas bukit yang menghadap ke lembah Selangor dan bersebelahan dengan kuarters A. D, O., Ia dicapai melalui jalan pendekatan dari jambatan kayu di atas sungai Selangor. Penginapan tidur adalah terhad.

1928 When a car arrived at Kuala Kubu Hospital on Friday morning, a European passenger it contained was found to be dead. It is stated that the deceased stayed at the Kuala Kubu Rest house on the night of the 25th inst. having come from the direction of Tanjung Malim in a hired car, and on the following morning asked the driver to take him to the Kuala Kubu Hospital. It is alleged that he swallowed a bottle of Lysol en route.

1928 Apabila sebuah kereta tiba di Hospital Kuala Kubu pada pagi Jumaat, seorang penumpang Eropah yang dikandungnya didapati mati. Dinyatakan bahawa arwah telah menginap di Rumah Rehat Kuala Kubu pada malam 25hb . setelah datang dari arah Tanjung Malim dengan menaiki kereta sewa, dan pada keesokan harinya meminta pemandu itu membawanya ke Hospital Kuala Kubu. Dia didakwa menelan sebotol Lysol dalam perjalanan.

1930 The Gap Resthouse sendiri disebut dalam novel 1930 karya Henri Fauconnier 'The Soul of Malaya' dalam mana beliau menggambarkan watak-watak British yang tiba di Gap pada suatu petang untuk makan malam yang indah.

"Sebuah meja yang berkilauan telah disediakan; semua pinggan mangkuk kerajaan dan perak dengan lambang kepala lembu jantan, seluruh stok botol yang tersusun seperti skital di atas bufet... ayam jantan, itik, babi yang menyusu diletakkan di hadapan kami."

1931 Many people will be sorry to hear that the Kuala Kubu rest house is to be closed at the end of the year. Situated on a hill overlooking a river valley and a forested slope beyond it, this rest house has always been a pleasant place at which to break a journey, although it is now several miles off the from Selangor to Perak and also the direct route to Fraser's Hill. There is no real need for its retention, however, for the town of Kuala Kubu Lama has been officially abandoned and the rest houses at Tanjong Malim and The Gap will meet travelers’ requirements on their respective routes. 

To many of the older generation of Malayans at Home and in this country this decision will call up happy days when a trim and flourishing out station Nowadays the rest house is deserted save for an occasional party of motorists sitting for a meal, but it was busy when Ulu Selangor was full of planters and miners and the branch railway  at Kuala Kubu was still running. The rest was also a useful half way house for travelers from Selangor to Pahang before cars came into use, their method of travel then being to use the Ulu Selangor Railway as far as Kuala Kubu and then cycle or ride over the pass into Pahang. One of Sir Hugh Clifford's best stories, unfortunately contained in a book now out of print called “Malayan Monochromes,” describes a journey of third kind and the contrast between a night spent in a Pahang village and a ball at Carcosa held the night before. With the closing of the rest house at Kuala Kubu Lama, already nearly effaced by mining silt brought down from the hills, will fade into oblivion, for there will no longer be any excuse to visit it, and this beautiful corner of Selangor lying in the shadow of the mountains will forget that it ever contained a busy and popular little town.

1931 Ramai orang akan kesal apabila mendengar bahawa rumah rehat Kuala Kubu akan ditutup pada akhir tahun. Terletak di atas bukit yang menghadap ke lembah sungai dan cerun berhutan di seberangnya, rumah rehat ini sentiasa menjadi tempat yang menyenangkan untuk berehat, walaupun kini terletak beberapa batu dari Selangor ke Perak dan juga laluan terus ke Fraser's Bukit. Tidak ada keperluan untuk pengekalannya, bagaimanapun, kerana bandar Kuala Kubu Lama telah ditinggalkan secara rasmi dan rumah rehat di Tanjong Malim dan The Gap akan memenuhi keperluan pengembara di laluan masing-masing.

Bagi kebanyakan generasi tua Malaya di Tanah Air dan di negara ini, keputusan ini akan menggembirakan apabila stesen luar yang rapi dan berkembang pesat Kini rumah rehat itu lengang kecuali ada sekumpulan pemandu yang duduk untuk makan, tetapi sibuk. ketika Ulu Selangor penuh dengan pekebun dan pelombong dan landasan kereta api cawangan di Kuala Kubu masih berjalan. Selebihnya juga merupakan rumah separuh jalan yang berguna untuk pengembara dari Selangor ke Pahang sebelum kereta mula digunakan, kaedah perjalanan mereka kemudian menggunakan Kereta Api Ulu Selangor hingga ke Kuala Kubu dan kemudian berbasikal atau menaiki laluan ke Pahang. Salah satu cerita terbaik Sir Hugh Clifford, malangnya terkandung dalam sebuah buku yang kini tidak dicetak bernama “Malayan Monochromes,” menerangkan perjalanan jenis ketiga dan perbezaan antara malam yang dihabiskan di kampung Pahang dan bola di Carcosa yang diadakan pada malam sebelumnya. Dengan penutupan rumah rehat di Kuala Kubu Lama, yang sudah hampir dihilangkan oleh lombong lombong yang dibawa turun dari bukit, akan lenyap, kerana tidak ada lagi alasan untuk melawatnya, dan sudut indah Selangor ini terletak di dalam bayangan gunung akan lupa bahawa ia pernah mengandungi sebuah bandar kecil yang sibuk dan popular.

1932 In a recent note in this column the decision to close the rest house at Kuala Kubu was lamented as being yet another sign of the rapid decay of this once popular out station. The writer did not suppose ~-although the ancient appearance of the building might well justify such an assumption—that this rest house has always served the needs of Kuala Kubu, but he admittedly did not know that its history was as brief as it actually is. “The old rest-house,” writes a correspondent, “ was practically in the centre of the town, and as far as I can remember was closed down about 1920s, or it might have been a year or two earlier. Some little time before it was finally closed there was a notice displayed warning visitors that they stayed there at their own risk, this, of course, being due to the fact that the place was liable to be flooded if there were heavy rains up It may be added that the number of rest-houses all over the country is steadily decreasing. The Kajang and Rawang rest houses in Selangor have been closed for some time, and those at Parit, Gopeng and Bruas, in Perak, have also been closed, according to an announcement made last week by the Malayan Automobile Association.

1932 Dalam nota baru-baru ini dalam ruangan ini keputusan untuk menutup rumah rehat di Kuala Kubu dikeluhkan sebagai satu lagi petanda kerosakan pesat stesen luar yang pernah popular ini. Penulis tidak menyangka ~-walaupun rupa kuno bangunan itu mungkin membenarkan andaian sedemikian—bahawa rumah rehat ini sentiasa memenuhi keperluan Kuala Kubu, tetapi dia mengakui tidak tahu bahawa sejarahnya adalah sesingkat yang sebenarnya. . “Rumah rehat lama,” tulis seorang wartawan, “berada di tengah-tengah bandar, dan seingat saya telah ditutup kira-kira tahun 1920-an, atau mungkin satu atau dua tahun lebih awal. Beberapa ketika sebelum ia akhirnya ditutup, terdapat notis yang dipaparkan memberi amaran kepada pengunjung bahawa mereka tinggal di sana atas risiko mereka sendiri, ini, sudah tentu, disebabkan oleh fakta bahawa tempat itu boleh dinaiki air jika ada. Jika hujan lebat turun Boleh ditambah bahawa bilangan rumah rehat di seluruh negara semakin berkurangan. Rumah rehat Kajang dan Rawang di Selangor telah ditutup untuk beberapa lama, dan yang di Parit, Gopeng dan Bruas, di Perak, juga telah ditutup, menurut pengumuman yang dibuat minggu lepas oleh Persatuan Automobil Malaya.

1932 Many people will be sorry to hear that the Kuala Kubu rest house is to be closed at the end of the year. Situated on a hill overlooking a wide river valley and a forested slope beyond it, this rest house has always been a pleasant place at which to break a journey, although it is now several miles off the main road from Selangor to Perak and also the direct route to Fraser's Hill. There is no real need for its retention, however, for the town of Kuala Kubu Lama has been officially abandoned and the rest houses at Tanjong Malim and The Gap will meet travelers’ requirements on their respective routes. To many of the older generation of Malayans at Home and in this country this decision will call up happy days when Kuala Kubu was a trim and flourishing outstation Nowadays the rest house is deserted, save for an occasional party of  Motorists calling for a meal, but it was busy enough when Ulu Selangor was full of planters and miners and the branch railway to Kuala Kubu was still running. 

The rest house was also a useful half-way house for travelers from Selangor to Pahang before cars came into use, their method of travel then being to use the Ulu Selangor Railway as far as Kuala Kubu and then cycle or ride over the pass into Pahang. One of Sir Hugh Clifford's best stories, unfortunately contained in a book now out of print called “Malayan Monochromes,” describes a journey of this kind and the contrast between a night spent in a Pahang village and a ball at Carcosa held the night before. With the closing of the rest house Kuala Kubu Lama, already nearly affected by mining silt brought down from the hills, will fade into oblivion, for there will no longer be any excuse to visit it, and this beautiful corner of Selangor lying in the shadow of the mountains will forget that it ever contained a busy and popular little town.

1932 Ramai orang akan kesal apabila mendengar bahawa rumah rehat Kuala Kubu akan ditutup pada akhir tahun ini. Terletak di atas bukit yang menghadap ke lembah sungai yang luas dan cerun berhutan di seberangnya, rumah rehat ini sentiasa menjadi tempat yang menyenangkan untuk berbuka, walaupun kini terletak beberapa batu dari jalan utama dari Selangor ke Perak dan juga laluan terus. laluan ke Bukit Fraser. Tidak ada keperluan untuk pengekalannya, bagaimanapun, kerana bandar Kuala Kubu Lama telah ditinggalkan secara rasmi dan rumah rehat di Tanjong Malim dan The Gap akan memenuhi keperluan pengembara di laluan masing-masing. Bagi kebanyakan generasi tua Malaya di Tanah Air dan di negara ini keputusan ini akan menggembirakan apabila Kuala Kubu adalah sebuah kawasan luar yang ramping dan berkembang pesat Pada masa kini rumah rehat itu lengang, kecuali kadang-kadang pihak Pemandu yang meminta makan, tetapi ia cukup sibuk apabila Ulu Selangor penuh dengan pekebun dan pelombong dan landasan keretapi cawangan ke Kuala Kubu masih berjalan. 

Rumah rehat itu juga merupakan rumah separuh jalan yang berguna untuk pengembara dari Selangor ke Pahang sebelum kereta mula digunakan, kaedah perjalanan mereka kemudian menggunakan Kereta Api Ulu Selangor hingga ke Kuala Kubu dan kemudian berbasikal atau menaiki laluan ke Pahang. . Salah satu cerita terbaik Sir Hugh Clifford, malangnya terkandung dalam sebuah buku yang kini tidak dicetak bernama “Malayan Monochromes,” menerangkan perjalanan sebegini dan perbezaan antara malam yang dihabiskan di kampung Pahang dan bola di Carcosa yang diadakan pada malam sebelumnya. Dengan penutupan rumah rehat Kuala Kubu Lama, sudah hampir terjejas oleh kelodak perlombongan yang dibawa turun dari bukit, akan pudar menjadi lupa, kerana tidak akan ada lagi alasan untuk melawatnya, dan sudut indah Selangor ini terletak dalam bayang-bayang gunung akan lupa bahawa ia pernah mengandungi sebuah bandar kecil yang sibuk dan popular.

1937 There is now a diminutive Panama Canal running through the garden of what used to be the District Officer's quarters the new course of the Selangor River. Here in one place I recognise some of the macadam of the main street. The club and the old rest house have gone. “My last recollection of the rest house was that close behind it was a large embankment with a river which at any time might become a raging torrent. There was a notice on the rest house saying that people who lived in it did so at their own risk!

“There is nothing now except grave! and sand--which, it is hoped, will one day the built up into good agricultural land.”

When Kuala Kubu Lama was abandoned. new town arose about a mile to the Kuala Kubu Bahru. Sir Malcolm said, “1 am greatly struck by the fine new buildings. the position of the hospital, the Government offices …….

1937 Kini terdapat Terusan Panama kecil yang melintasi taman yang dahulunya merupakan kuarters Pegawai Daerah, laluan baru Sungai Selangor. Di satu tempat saya mengenali beberapa macadam di jalan utama. Kelab dan rumah rehat lama telah pergi. “Ingatan terakhir saya tentang rumah rehat itu ialah di belakangnya terdapat tambak besar dengan sungai yang pada bila-bila masa mungkin menjadi arus deras. Terdapat notis di rumah rehat yang mengatakan bahawa orang yang tinggal di dalamnya berbuat demikian atas risiko mereka sendiri!

“Tiada apa-apa sekarang kecuali kubur! dan pasir--yang, diharapkan, suatu hari nanti akan dibina menjadi tanah pertanian yang baik.”

Apabila Kuala Kubu Lama ditinggalkan, bandar baru timbul kira-kira satu batu ke Kuala Kubu Bahru. Sir Malcolm berkata, “Saya sangat terpesona dengan bangunan baharu yang bagus. kedudukan hospital, pejabat Kerajaan …….

1948 At Kuala Kubu, the capital, I was supposed to have an assistant and at Rawang, I actually had another. Kuala Kubu was an attractive little village, prettily situated on the Selangor river, and, with its padang, club and government buildings, the last for the most pact perched on surrounding hills, was a very pleasant station. The railway from Kuala Lumpur to Kuala Kubu was in course of extension to the Perak border.The road from Kuala Lumpur to Tanjong Malim in Perak ran through Kuala Kubu, branching there to Pahang on the east and running for 21 miles over a pass 2100 feet high, with a rest house at the top.

All this eastern end of the district consisted of heavily wooded mountains, forming part of the range running down the centre of the peninsula, and these were infested with tin stealers. These men, Chinese. were very difficult to catch and did much damage by pouring their muddy tailings into the Selangor river below.

As well as the Rest house on the Gap, as the top of the pass was called, I had under my charge a government bungalow on Bukit Kutu at an elevation of 3,500 feet. This was pleasantly situated and was occupied from time to time by visitors from Kuala Lumpur and elsewhere.

The club and padang were the great centres of activity, with some half dozen resident Europeans, a couple of ladies and some Eurasian, Malay and Chinese members.There were fairly frequent visitors from outside and we had football, tennis, billiards. bridge, etc. directly I arrived I started an association football team and designed for it a badge of a pure monkey climbing up a yellow stick. This badge was worked for us by the ladies and worn on the shirts of the players. The football XI, of which I was the captain, was a mixture of all nationalities and our great match was against the newly formed district of Raub, of which the captain was J. B. Mason, later to go as Governor to British North Borneo and be killed there by a fall from his horse…. 

1948 Di Kuala Kubu, ibu negara, saya sepatutnya mempunyai seorang pembantu dan di Rawang, saya sebenarnya mempunyai seorang lagi. Kuala Kubu adalah sebuah perkampungan kecil yang menarik, terletak cantik di sungai Selangor, dan, dengan padang, kelab dan bangunan kerajaan, yang terakhir untuk pakatan yang paling banyak bertenggek di atas bukit sekitar, adalah stesen yang sangat menyenangkan. Kereta api dari Kuala Lumpur ke Kuala Kubu sedang dalam laluan lanjutan ke sempadan Perak. Jalan dari Kuala Lumpur ke Tanjong Malim di Perak melalui Kuala Kubu, bercabang di sana ke Pahang di sebelah timur dan berjalan sejauh 21 batu melalui laluan 2100 kaki tinggi, dengan rumah rehat di bahagian atas.

Kesemua hujung timur daerah ini terdiri daripada pergunungan berhutan lebat, membentuk sebahagian daripada banjaran yang mengalir di tengah-tengah semenanjung, dan ini dipenuhi dengan pencuri bijih timah. Lelaki Cina ini sangat sukar untuk ditangkap dan melakukan banyak kerosakan dengan menuangkan tahi bijih berlumpur mereka ke dalam sungai Selangor.

Begitu juga dengan Rumah Rehat di The Gap, sebagai bahagian atas laluan dipanggil, saya mempunyai di bawah jagaan saya sebuah banglo kerajaan di Bukit Kutu pada ketinggian 3,500 kaki. Tempat ini terletak dengan selesa dan diduduki dari semasa ke semasa oleh pelawat dari Kuala Lumpur dan tempat lain.

Kelab dan padang adalah pusat aktiviti yang hebat, dengan kira-kira setengah dozen penduduk Eropah, beberapa wanita dan beberapa ahli Eurasia, Melayu dan Cina. Terdapat pelawat yang agak kerap dari luar dan kami mempunyai bola sepak, tenis, biliard.bridge, ete .secara langsung saya tiba 1 memulakan pasukan bola sepak persatuan dan mereka bentuk untuknya lencana monyet tulen memanjat kayu kuning. Lencana ini dikerjakan untuk kami oleh wanita dan dipakai pada baju para pemain. XI bola sepak, di mana saya adalah kapten, adalah campuran semua bangsa dan perlawanan hebat kami menentang daerah Raub yang baru ditubuhkan, yang mana kapten itu ialah J. B. Mason, kemudiannya pergi sebagai Gabenor ke Borneo Utara dan terbunuh di sana akibat terjatuh dari kudanya…

 Klik link di bawah untuk maklumat lanjut daripada Arkib Negara

Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
25 AUG 1897
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0071958W
Hit
:
48
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
19 DEC 1893
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0046762W
Hit
:
41
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
15 FEB 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0054956W
Hit
:
35
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
22 JAN 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0047722W
Hit
:
30
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 FEB 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0047970W
Hit
:
30
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
12 JAN 1904
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0113698W
Hit
:
27
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
26 NOV 1896
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0066384W
Hit
:
27
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
9 SEP 1890
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0020629W
Hit
:
25
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
4 APR 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0049161W
Hit
:
25
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
28 AUG 1890
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0020255W
Hit
:
24
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
7 FEB 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0054790W
Hit
:
24
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
9 SEP 1890
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0020650W
Hit
:
23
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
23 NOV 1925
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0238775W
Hit
:
22
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 SEP 1911
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0161079W
Hit
:
22
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
9 JAN 1911
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0155576W
Hit
:
21
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 OCT 1891
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0027757W
Hit
:
20
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
26 JAN 1893
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0037292W
Hit
:
17
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
12 MAY 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0108756W
Hit
:
16
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
3 APR 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0091336W
Hit
:
15
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
27 NOV 1897
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0073392W
Hit
:
14
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
7 JUN 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0050142W
Hit
:
14
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT

 

Rumah Rehat Genting Semangko (The Gap)

“The Gap” ialah nama yang diberikan kepada titik tertinggi laluan yang merentasi banjaran gunung Titiwangsa di jalan yang menghubungkan Kuala Kubu Bharu di Selangor dengan Raub di Pahang.The Gap terletak kira-kira 800 meter di atas paras laut dan dari sini jalan landasan tunggal yang sempit membelok sehingga 400 meter lagi ke tempat peranginan yang sejuk di Bukit Fraser.

Bangunan moden pada zamannya bercirikan Keinggerisan 'The Home'

Usang tapi menyegarkan...Pandangan  ke luar dari jendela bilik di Sanatorium The Gap


Pintu masuk ke The Gap Sanatorium


1895- Memandangkan cadangan pembinaan oleh Kerajaan Selangor, jalan kereta, dan mungkin sebuah landasan kereta api, di atas Ginting  Semangko, ke Pahang, yang berakhir di Kuala Lipis, berkemungkinan bahawa beberapa catatan perjalanan dari Kuala Kubu ke Kuala Lipis, oleh seorang yang mengetahui landasan itu dengan baik dan baru-baru ini melintasinya, mungkin menarik minat pembaca anda. Bertolak dari Kuala Kubu, kini terdapat dua pilihan laluan, sehingga ke Sangka Dua. Satu di tepi jalan kekang lama dan satu lagi di tepi jalan kereta yang belum selesai. Jalan kereta tidak mungkin dibuka untuk lalu lintas kuda untuk beberapa waktu lagi. Saya faham bahawa jejak itu sangat baik, dan menjimatkan sedikit jarak. Kuli yang bekerja untuk menjaga jalan kekang gagal melakukan keadilan bagi diri mereka sendiri. Satu lagi kelemahan kepada keselesaan lengkap penunggang kuda ialah wayar telegraf mempertikaikan hak wav dengannya.

1896 Kami telah menerima maklumat mengenai kemudahan yang ditawarkan oleh Rumah Rehat baharu di Simangkok Pass, yang sepatutnya menjadi pusat peranginan kesihatan yang baik, terletak di dalam hutan di puncak laluan antara Selangor dan Pahang, pada ketinggian 3100 kaki, Simangkok boleh dicapai dari Singapore dengan menaiki kapal pengukus ke Klang, kereta api ke [Kuala Kubu, dan dari situ dengan gharry, 22 batu ke Simangkok. Jalan ke Rumah Rehat sangat cantik, melalui hutan sepanjang jalan. dengan kecerunan yang sangat mudah. Jalan dalam keadaan baik dan sesuai untuk perjalanan dengan basikal.

“Rumah Rehat mempunyai seorang penjaga yang boleh bertutur dalam bahasa Inggeris, dan berkelengkapan lengkap, dengan bekalan selimut yang baik. Tidak ada kampung di seberang Kuala Kubu, walaupun terdapat balai polis dengan kandang kuda di Sungka Dua, 84 batu dari Kuala Kubu Supplies, oleh itu, harus diatur. Permohonan penggunaan Rumah Rehat hendaklah dibuat kepada Jurutera Negeri Selangor.


1896 Salah satu daripada torrents kecil tetapi bising di sebelah barat. Kami mengikut jalan yang terbentuk tetapi tidak berlogam (dengan separuh trek lama sekali-sekala) sehingga ke Kuala Kubu batu ke-lima belas, di mana kami telah bertekad untuk bermalam. Bangunan ini telah didirikan oleh Kerajaan untuk keselesaan pengembara, walaupun terdapat banyak serangga (sebahagian daripadanya terbukti jinak), kami berjaya memperoleh- rehat yang baik;d berangkat dalam perjalanan keesokan harinya pada waktu matahari terbit, betul-betul di tepi gunung yang segar.  Dalam masa sejam bermula, adakah nasib baik kami dapat berjumpa dengan Encik Penrose (pegawai yang bertanggungjawab bagi negeri Selangor) menemani Puan Penrose, mengambil kuda,  berselindung untuk sarapan pagi di banglo kecil, terletak di pemisah di atas setinggi 2,700 kaki dan 21 ni di tepi jalan baru dari Kuala Kulb. "Di sebelah barat terdapat ketinggian sedikit lebih tinggi, dan, seorang saudagar Singapura yang terkenal, telah memohon seluas 50 ekar dan untuk tujuan membina sanatorium persendirian. 

Untuk pembinaan jalan antara Sangka Dua dan itu. Ia adalah gred menaik yang stabil dari Kuala Kubu ke Jurang 1 dalam 30 (dengan satu pengecualian yang dirujuk), dan kemudian ke bawah sekali lagi, sepanjang jalan ke Tras pada gred yang sama tetapi melalui laluan yang agak bulatan, sehinggakan, manakala jalan dari Gap ke Raub hanya 13 batu di tepi trek. Bahagian ke bawah ini, yang bersama-sama menjadikan salah satu daripada kontrak paling tinggi yang pernah diperolehi di Semenanjung, telah diamanahkan kepada Tetuan Nicholas, Walsh, dan Mitchell, yang mana kedua-duanya telah sentiasa terlibat dalam kerja itu. Dalam tempoh kurang daripada empat bulan, tuan-tuan ini telah mengumpulkan pasukan bersama-samalabour yang terdiri daripada 1,400 orang China, dan telah pun dibayar untuk memakai formasi yang lengkap sepanjang 8 batu. Sepanjang keseluruhan laluan (sekurang-kurangnya ke Raub), sejumlah besar granit perlu dibersihkan, dan pelepasan katrij letupan yang tidak henti-henti telah, dikatakan, memberi dorongan yang berbeza kepada perdagangan dinamit Singapura.

1898 The new Government house at the Sumangkok Pass. The building comprises a sitting room, dining-room, and four bedrooms properly furnished. The caretaker can speak English and can cook. Rest house is 3,100 feet above the level of the sea in the forest at the summit of the Pass between Selangor and Pahang. Sumangkok is reached from Singapore by steamer to Klang, rail to Kuala. Kubu and. by gharry thence, 23 miles  to Sumangkok. The road is very passing through forest all the way.  There are no villages after Kuala' Kubu,

1898 Rumah Kerajaan baru di Genting Sumangkok. Bangunan ini terdiri daripada ruang duduk, ruang makan, dan empat bilik tidur yang dilengkapi dengan baik. Penjaga boleh berbahasa Inggeris dan boleh memasak. Rumah rehat adalah 3,100 kaki di atas paras laut dalam hutan di puncak Pas antara Selangor dan Pahang. Sumangkok dicapai dari Singapura dengan kapal wap ke Klang, kereta api ke Kuala. Kubu dan. dengan gharry dari situ, 23 batu (37 km)  ke Sumangkok. Jalan ini sangat melalui hutan sepanjang jalan. Tiada kampung selepas Kuala' Kubu,

1900 Di pertengahan jalan antara antara Selangor dan Pahang terdapat pelbagai bukit. Pada satu titik dalam julat ini, yang dikenali sebagai "Jurang", dan kadangkala sebagai * Pass, terletak sebuah Rumah Rehat yang diketuai oleh seorang yang fasih berbahasa Inggeris yang ramah bernama  John perlu menyimpan “Buku Aduan,” di mana mereka yang menyangka bahawa mereka mempunyai rungutan, nyata atau khayalan, mungkin mempunyai peluang untuk mengutarakan perkara yang sama. Melancong ke Pahang baru-baru ini, dan tidak banyak yang dapat dilakukan di Rumah Rehat ini, saya mengambil kesempatan untuk membaca Buku Aduan ini, dan mengeluarkan daripadanya petikan berikut untuk makluman mereka yang tidak berkesempatan membaca halamannya:

 "Saya tiba di sini malam tadi dengan seekor (1) kuda berharga. Stabil berada dalam peringkat terakhir delapidistion.Tiang di hadapan gerai tidak sesuai dengan soket, dan evan selepas penggunaan rotan  tali secara bebas tidak akan dibuat selamat. Lebih-lebih lagi tiang di bahagian hadapan kandang itu sendiri adalah serupa negeri. Keadaan sedemikian mewajibkan syce dalam kes ini, syce 'tun,'tiada—toboniways with the horse ia order event his escape. kuda sall (?) yang memasuki Pahang mungkin akan bermalam di kandang ini, dan sebagai A.A.D.0. di Raub mungkin sering mahu meletakkan kudanya di sini apabila di bahagian daerah ini saya akan meminta supaya sesuatu dilakukan jika boleh untuk membetulkan perkara itu."

1900 PENUBUHAN PEJABAT TELEGRAF DI GAP (GINTING SEMANGKO) & PENYELESAIAN DI TALIAN TELEFON DARI SANGKA DUA KEPADA:- CADANGAN

1901 Among the principal works undertaken were the new rest House and Stables  at The Gap

1901 Antara kerja-kerja utama yang dijalankan ialah Rumah rehat baharu dan Kandang kuda di The Gap

1903 The new Rest House at Gap with eight bedrooms has been completed on the site nearing the old Rest House. Gap was a great resort during the gharry days when travelers between Selangor and Pahang used to break their journey there for a night.

1903 Rumah Rehat baharu di Gap dengan lapan bilik tidur telah siap di tapak berhampiran Rumah Rehat lama. Gap adalah tempat peranginan yang hebat semasa zaman silam apabila pengembara antara Selangor dan Pahang pernah berehat di sana selama satu malam.

1905- Dari Kuala Kubu terdapat perkhidmatan kereta di atas jurang gunung, ketinggian 2,700 kaki, ke Raub, jarak 40 batu, yang kami lalui dalam tiga jam dan sepuluh minit termasuk berhenti. Di puncak jurang terdapat rumah rehat u dengan lebih kurang sepuluh bilik. Mereka dibina oleh kerajaan dengan kos daripada £1,200 10 hingga £10000. 

1908. Gap memiliki sebuah balai polis, beberapa rumah orang asli, sebuah kedai China dan sebuah rumah rehat Kerajaan yang sangat indah Jalan itu mempesonakan dengan lencongan  dan misteri hutan kembali menyelubungi kita Tebing tinggi adalah pakis mengekori  dan caladium di semua parit lembap. Bamboo besar melonjak naik 20 atau 30 kaki membangunkan pintu gerbang yang lazat di atas kepala, manakala pokok-pokok besar dan paku-pakis pokok bertarung untuk kewujudan tempat-tempat yang anda rasakan semuanya hebat untuk pertarungan. Iklim Semenanjung Tanah Melayu pada bulan Februari dan Mac adalah panas pada pertengahan hari, tetapi malam sentiasa sejuk.

1909 The Gap the summit of the range of hills over which the road from Kuala Kubu, Selangor, to Raub and Pahang goes. The motor-by service of the railway takes one up easily and it is a good place to stop a night. But it is not a sanatorium.

1909 The Gap di puncak banjaran perbukitan di mana ada jalan raya dari Kuala Kubu, Selangor, ke Raub dand Pahang . Perkhidmatan kereta api bermotor melalui jalan ini dan ia adalah tempat yang baik untuk berhenti semalaman,tetapi  ia bukan  sebuah sanatorium.

1909 Until one arrives at The Gap Rest House , by the Selangor- Pahang border . After this , there are five miles of one - way road to the top , with control gates which remain open for thirty minutes at a time …At the Gap Rest House , though strictly in Selangor , we note the gnarled trees of Avocado ( Persea ) in the back - garden . They flower vigorously in February and , in spite of their age of seventy or more years , still fruit …

1909 Sehinggalah seseorang tiba di The Gap Rest House , di sempadan Selangor-Pahang. Selepas ini, terdapat lima batu jalan sehala ke puncak, dengan pintu kawalan yang kekal terbuka selama tiga puluh minit pada satu masa …Di Rumah Rehat Gap, walaupun hanya di Selangor, kami perhatikan pokok-pokok Avocado (Persea) yang berkerut di taman belakang. Mereka berbunga dengan kuat pada bulan Februari dan, walaupun berumur tujuh puluh tahun atau lebih, masih berbuah ...

1914  Pengusahaan sanatorium baru di Gap sedang digerakkan ke hadapan dan tidak perlu lama lagi sebelum penginapan tambahan yang dialu-alukan ini kerana resort percutian popular itu akan tersedia untuk orang ramai.

1919 A Kuala Kubu correspondent writes to the “M.M.”. The Government have decided to erect a Sanatorium at The Gap, otherwise known as the Semangko Pass. It will be situated a little higher up the present rest House there, Work has already been put in hand, and the necessary materials are on their way up. Tender has been given to a well-known Chinese contractor of Serendah, and will take at least a year to complete. The cost is estimated at £15,000. I understand that the subject of erecting this Sanatorium was mooted in 1914, and provision was actually inserted in the Estimates for that year, but owing to the war the work of construction had to be postponed. The suggestion for this eminently laudable scheme emanated from the Hon. Mr. E. G.Broadrick, Resident of Selangor.

1919 Seorang wartawan Kuala Kubu menulis kepada “M.M.”. Kerajaan telah memutuskan untuk mendirikan Sanatorium di The Gap, atau dikenali sebagai Pas Semangko. Ia akan terletak sedikit lebih tinggi di atas Rumah rehat sekarang di sana, Kerja telah disediakan, dan bahan-bahan yang diperlukan sedang digunakan jalan mereka naik. Tender telah diberikan kepada kontraktor terkenal Cina Serendah, dan akan mengambil masa sekurang-kurangnya setahun untuk disiapkan. Kosnya dianggarkan sebanyak £15,000. Saya difahamkan bahawa subjek mendirikan Sanatorium ini telah dicadangkan pada tahun 1914, dan peruntukan sebenarnya telah dimasukkan dalam Anggaran untuk tahun itu, tetapi disebabkan perang kerja pembinaan terpaksa ditangguhkan. Cadangan untuk skim yang amat dipuji ini tercetus daripada Yang Berhormat. Encik E. G.Broadrick, Residen Selangor.

1923  Dalam populasi yang semakin meningkat seperti masyarakat Eropah di Kuala Lumpur, permintaan untuk beberapa pusat peranginan kesihatan yang memuaskan menjadi masalah setiap hari yang keadaan mendesaknya meningkat pada nisbah yang sepadan dengan permintaan awam. Seorang wakil dari "Malay Mail" baru-baru ini menghabiskan beberapa hari di kawasan kejiranan Bukit Fraser yang banyak diiklankan, dan laporannya mengenai bukit Pahang dan sekitarnya menunjukkan walaupun udaranya lebih sejuk dan kesan umum perubahan atmosfera adalah sangat bermanfaat untuk saraf, pada masa yang sama terdapat kelemahan tertentu yang nampaknya hanya adil kepada orang awam pada masa ini tidak biasa dengan tempat yang perlu disebutkan. Dalam menangani perkara ini, kita berhadapan dengan perbalahan yang teruk itu—monopoli banglo bukit oleh pegawai Kerajaan. Memang sukar bagi isteri kepada beberapa pekerja bukan jabatan untuk masuk ke, katakanlah, Gap. 

The Gap terletak pada ketinggian lebih 2,000 kaki, dan mempunyai dua tempat df, dan Sanatorium. Udaranya sangat sejuk.” menulis Udaranya menggembirakan Wakil kami, dan pemandangan yang membosankan tempat itu adalah satu, Caj untuk tinggal di Sanatorium, dengan mengandaikan bahawa anda bukan milik Kerajaan dan telah cukup bernasib baik untuk mendapat cuti pada masa yang bertepatan dengan tempoh apabila tiada pegawai yang menginginkan rumah itu, ialah $3 sehari setiap kepala untuk makanan. Perubahan udara menyebabkan selera makan yang tinggi, dan seseorang akan mengharapkan menu yang murah sebagai balasan untuk perbelanjaan ini. Tetapi itu sudah pasti. Ini tidak berlaku pada masa lawatan wakil kami. Terdapat, maksudnya, pada kesempatan ini hanya makanan yang cukup di setiap hidangan untuk pergi ke meja sekali. Sifatnya adalah jenis yang akan memastikan tukang masak sendiri dibuang segera jika dia <hadir di rumah yang terik tetapi tidak sepenuhnya tidak memuaskan di dataran. Dan hanya tinggal setengah botol wiski di tempat itu! Sudah tentu wakil kami mengingatkan dirinya sendiri. dia mempunyai sedikit hak untuk merungut, kerana Sanatorium adalah semata-mata urusan Kerajaan. Tetapi, kerana ingin tahu, dia kemudian merujuk kepada Buku Aduan, dan hampir dihadiahkan dengan contoh yang mulia secara rasmi.

1925 "Terdapat hujan lebat. Dalam perjalanan pulang saya mengira 60 tanah runtuh—  beberapa agak jahat; melihatkan ada runtuhan terjatuh di sebelah jalan yang berkemungkinan 500 kaki.

1928 Kuala Kubu menjadi objektif pertama kami. Pendapat berbeza. Secara peribadi saya berpendapat bahawa the Gap on the Pahang side adalah yang lebih cantik daripada kedua-duanya, orang lain suka memihak kepada kita + menuruni. Tetapi mana-mana yang anda lebih sukakan diri sendiri, anda perlu membenarkan orang lain dalam hujah yang memihak kepadanya. Ke Kuala Kubu adalah menuruni bukit hampir sepanjang jalan, sejurus selepas itu.  anda boleh pergi ke Rawang untuk minum teh. Mungkin sungai di Kuala Kubu akan berada di bawah air, tetapi walaupun ia boleh dilayari, dan sebaik sahaja kami mendaki ke tanah tinggi. Rumah (anda mungkin perlu tanya jalan anda ke sana) dan selepas kami di sini kami meneruskan perjalanan kami. 

1931- Satu tambahan yang dialu-alukan untuk kemudahan hujung minggu dan percutian di Malaya akan menjadi rumah rehat mew di Gap, lima batu di bawah Fraser's Hill, yang akan sedia untuk digunakan kira-kira akhirOgos. berapa ramai orang, dalam perjalanan ke Bukit Fraser, memikirkan Gap sebagai resort percutian? Namun ia mempunyai kelebihannya, dan orang ramai yang mendapati Bukit Fraser terlalu sesak dan beradab kerap tinggal di tempat yang aman ini di sempadan Selungor-Pahang. Tinggi di atas jalan utama adalah sanatorium, sebuah bangunan lama tetapi lapang dan selesa yang telah memberikan kelonggaran dan kesihatan kepada kakitangan FMS selama bertahun-tahun. Ianya sebuah buku yang mengalihkan pelawat, di mana rujukan yang mencemuh oleh sebilangan penduduk  kepada pelancong Kuala Lumpur yang cerewet dan neurotik" tidak boleh dilepaskan. 

Populariti Gap ditunjukkan oleh fakta bahawa penginapan yang disediakan di rumah rehat baru adalah. jauh lebih besar daripada trafik biasa antara Pahang yang diperlukan. Dibina dengan kukuh daripada granit, dengan reka bentuk Rumah yang menyenangkan, dan ia akan mempunyai lapan bilik tidur, setiap satu dengan bilik mandi berjubin, ruang istirahat dan ruang makan. Pemasangan sanitarium moden disediakan. Rumah rehat itu dibina di atas tapak yang lama, 18 kaki di atas jalan utama. Sanatorium lama, yang telah dijadikan rumah sementara, akan terus digunakan sebagai sanatorium..

1931 The New Gap Rest-House. A welcome addition to weekend and holiday facilities in will be the new rest house at the five miles below Fraser's Hill, which will be ready for use about the end of August. The popularity of the Gap is indicated by the fact that the accommodation  which is being provided  at the new rest house is considerably larger than the normal traffic between Selangor and Pahang would require. The rest house is solidly built of granite, with a reminiscence of  Home in its design. And it will have eight bedrooms, each with a tiled bathroom, a lounge and a dining room. The rest house is built on the site of the old one, 18 feet above the main road. The old sanatorium which has been used as a temporary rest house, will continue to be used as a sanatorium. 

1931 Rumah Rehat Baharu Gap. Tambahan yang dialu-alukan untuk kemudahan hujung minggu dan percutian akan menjadi rumah rehat baharu di lima batu (8 km) di bawah Bukit Fraser, yang akan sedia untuk digunakan kira-kira akhir Ogos. Populariti Gap ditunjukkan oleh fakta bahawa penginapan yang disediakan di rumah rehat baharu itu jauh lebih besar daripada trafik biasa antara Selangor dan Pahang yang diperlukan. Rumah rehat dibina kukuh daripada granit, dengan reka bentuk yang mengimbau Rumah. Dan ia akan mempunyai lapan bilik tidur, setiap satu dengan bilik mandi berjubin, ruang istirahat dan ruang makan. Rumah rehat itu dibina di atas tapak lama, 18 kaki di atas jalan utama. Sanatorium lama yang telah digunakan sebagai rumah rehat sementara, akan terus digunakan sebagai sanatorium.

1934 Ribut hujan lebat pada malam 22 Mei telah menyebabkan kerosakan yang besar pada Jalan Gap, yang memerlukan jalan itu menjadi kosong selama empat hari, dan garaj lapan gerai di Gap Rest houe telah musnah sepenuhnya oleh tanah runtuh.

Malangnya, selepas menyediakan tempat berteduh dan menyegarkan,  Rumah agam kolonial yang dikenali sebagai The Gap Rest House berhampiran Bukit Fraser telah ditinggalkan selama bertahun-tahun. Hari ini bangunan itu kosong dan sunyi. Baru dicat tetapi kerja  terhenti secara misteri apabila hampir siap. Kenapa dan mengapa?




The Gap Kini  2022






 Klik link di bawah untuk maklumat lanjut daripada Arkib Negara 

Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
7 APR 1898
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0076618W
Hit
:
44
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
25 SEP 1901
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0099353W
Hit
:
42
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
25 MAR 1906
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0128624W
Hit
:
26
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
20 JAN 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0089905W
Hit
:
25
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 SEP 1905
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0124504W
Hit
:
24
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
28 MAR 1901
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0097511W
Hit
:
19
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
12 JUN 1901
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0098256W
Hit
:
13
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT


Rumah Rehat dan Sanatorium di Bukit Kutu (Treacher’s Hill)

British mula mempertimbangkan kemungkinan beberapa stesen bukit di Negeri Melayu Bersekutu (FMS) selain Bukit Larut, Gunong Kledang di Ipoh, Gunong Angsi dekat Seremban dan Gunong Tahan di Pahang. Walau bagaimanapun, ia masih belum dibangunkan kerana ia tdak cukup tinggi dan mempunyai tanah rata yang terhad untuk menampung ramai pengunjung. Dalam kes Gunong Tahan, projek itu tidak dimulakan pun kerana sebahagian daripada bukit itu terletak di Kelantan, yang bukan sebahagian daripada FMS.

Ulu Selangor merupakan salah satu daerah perlombongan bijih timah yang utama di Selangor semasa zaman Kolonial dan Kuala Kubu merupakan bandar perlombongan utama di daerah itu. Selepas empangan di bandar ini pecah pada tahun 1883, sebuah petempatan baru dibina berhampiran Sungai Selangor. Penduduk bertambah seiring dengan pengeluaran bijih timah dan tidak lama kemudian ia menjadi pusat pentadbiran bagi daerah itu. 

Dengan beberapa blog pengembaraan luar yang menyebut Sanatorium”, pada ketika ini, terdapat keperluan untuk menjelaskan istilah sanatorium. Seperti yang dijelaskan Wikipedia, sanatorium boleh dieja sebagai sanitorium atau sanitarium, yang membayangkan ia boleh digunakan secara bergantian. Sesetengan orang membezakan sanitarium sebagai sejenis pusat peranginan kesihatan dan sanatorium sebagai hospital. Sanatorium juga boleh membawa maksud sebagai "tempat dengan iklim yang menyenangkan, iaitu stesen kesihatan” (Kamus Seni Bina & Landskap Oxford). Walaupun kebanyakan dokumen yang diarkibkan menggunakan istilah sanatorium, terdapat keadaan di mana ejaan berbeza digunakan -sanitorium (Stevenson 1990) dan sanitarium (The StraitsTimes 1896).

Kebanyakan orang merujuknya sebagai "sanatorium" Keseluruhan stesen bukit itu dirujuk sebagai "sanatorium" oleh British kerana rujukan serupa boleh didapati untuk stesen bukit Pulau Pinang dan Maxwell. Gunong Kutu juga dikenali sebagai Treacher's Hill. Ia kemudiannya dinamakan Bukit Kutu, mungkin kerana ia lebih sesuai daripada dilabel sebagai ‘gunong / gunung’. Bukit Kutu  sebagai nama rasmi sehingga hari ini. Terdapat dua buah banglo di bahagian atasnya yang berfungsi sebagai pusat kesihatan bagi pentadbir British. 

Suatu sejarah yang menarik tercipta, Stesen bukit itu diasaskan pada tahun 1893 oleh William Hood Treacher, semasa dalam lawatan kerja ke Kuala Kubu dan daerah sekitarnya. William Hood Treacher ialah Residen British Selangor dari tahun 1892 hingga 1896 dan, pada tahun 1893, beliau datang dalam lawatan pemeriksaan ke Ulu Selangor. Ketika di Kuala Kubu, dia bermalam di Gunong Kutu dan kemudiannya mengulas bahawa bukit itu boleh menjadi tapak yang mungkin untuk sanatorium. Komen beliau disusuli dalam artikel dalam Straits Times Weekly Issue (1893) yang memetik laporan rasmi oleh Selangor Gazette bahawa Gunong Kutu mempunyai beberapa kelebihan sebagai sanatorium yang termasuk akses yang adil melalui pembinaan jalan kekang, mata air yang baik berhampiran taman dan suhu sejuk. 

Lokasi

Lokasi Bukit Kutu dalam peta lama tahun 1907



Gunung Kutu juga dikenali sebagai Bukit Kutu, kedudukannya berada dalam daerah Hulu Selangor iaitu di Kuala Kubu Baru yang terletak berhampiran Kampung Pertak, Selangor, Malaysia. Bukit Kutu atau dahulunya dikenali sebagai Trecher's Hill yang terletak pada ketinggian 3456 kaki atau 1090 meter daripada aras laut. Bukit Kutu ataupun dahulunya dikenali sebagai Treacher’s Hill sememangnya mempunyai pelbagai kesan peninggalan sejarah sewaktu era pemerintahan British dahulu. Nama Treacher’s Hill adalah sempena Sir William Hood Treacher yang menemui tempat ini pada tahun 1893 dan menurut sejarah, Sir WH Treacher, K.C.M.G. telah berkhidmat sebagai Residen British di Selangor dari 1892 hingga 1896.

Berdasarkan sumber sejarah, dahulunya Bukit Kutu ini telah dijadikan sebagai stesen pemantauan tentera british pada era kolonial British tetapi ianya telah terbengkalai setelah dibom oleh tentera Jepun ketika Perang Dunia Kedua. Ada juga fakta yang mengatakan, Bukit Kutu ini sering dijadikan tempat peranginan oleh bangsawan-bangsawan British suatu ketika dahulu. Terdapat beberapa kesan peninggalan monumen daripada sebuah banglo lama diantaranya seperti bekas cerobong asap serta 2 buah perigi lama. Dikatakan juga terdapat runtuhan sebuah lot bangunan lama peninggalan tentera British yang berkemungkinan telah dijadikan markas tentera british pada era itu.

Laluan kereta api ke Kuala Kubu telah ditubuhkan pada Oktober 1894 dan ini memberi sedikit kemudahan kepada pengunjung ke Bukit Kutu. Pengaturan awal boleh dibuat untuk menghantar kotak bekalan, penyimpanan sejuk, dll. pada hari-hari yang dinyatakan ke stesen kereta api Kuala Kubu dan kakitangan dari Rumah Rehat akan mengambilnya dan menghantarnya ke atas bukit.

Singapore Free Press and Mercantile Advertiser pada tahun 1923 melaporkan laluan kekang (jejak kuda atau keldai) menghubungkannya dengan pekan lama Kuala Kubu (kini dikenali sebagai Kampung Ampang Pecah). Dari segi jarak, laluan dari Rumah Rehat Kuala Kubu ke puncak Bukit Kutu di mana kedua-dua banglo itu terletak mengambil masa 8 ½ batu dan 8 ¾ melalui laluan berperingkat ke atas bukit dan sebaliknya'. Perjalanan ke puncak mengambil masa tidak lebih dari 3 ½ jam dan kira-kira 2 ¾ jam turun. Perkhidmatan kerusi sedan yang dibawa oleh kuli juga disediakan bagi mereka yang memilih untuk tidak berjalan dan kosnya ialah $1.80 untuk setiap kuli. Secara berasingan, kuli boleh terlibat untuk membawa peruntukan, surat, dsb. dan berharga $1.30 setiap satu. 

The Straits Times melaporkan pada 15 April 1930 bahawa Rex Duncan dan J.L Ross naik ke puncak dengan motosikal mereka dan mereka menggunakan motosikal Matchless 250 cc, salah satu jenama tertua motosikal British. Tiga tahun sebelumnya, Mackenzie juga menggunakan mesin yang sama untuk mencapai puncak.

Struktur Binaan

Bukit Kutu dalam tahun 1922 (Diwarnakan)

Puing Cerobong asap Sanatorium Bukit Kutu (dari atas)


Puing Cerobong asap Sanatorium Bukit Kutu (dari bawah)

Banglo pertama ialah bangunan kayu dengan tangga bata, pendiangan dan cerobong asap. Beberapa gambar banglo pertama masih hidup. Seperti yang dinyatakan, sangat sedikit daripada banglo pertama yang kekal tetapi identiti banglo itu tidak dapat diragui kerana pendiangan yang berbeza, cerobong asap dan pemandangan gunung yang menjadi latar belakang banglo dalam gambar lama. Sebaliknya, lebih banyak lagi struktur kedua kekal, termasuk dinding batu, pintu melengkung dan tangga. Ia adalah struktur yang sama sekali lebih besar dan lebih tegap dan kukuh dalam penampilan. Dindingnya tebal, jauh lebih tebal daripada apa yang kita lihat di banglo lain walaupun di bandar. Nampaknya tidak ada alasan munasabah untuk dindingnya yang kukuh terutamanya memandangkan usaha tambahan membawa bahan binaan dan pekerja 1000m ke atas bukit. Kemungkinan juga  dinding 'tambahan' bangunan ini diperkukuh untuk dijadikan kubu atau struktur pertahanan, sama ada dibina semasa Perang Dunia Kedua. Dahulunya ketika zaman kolonial British puncak Bukit Kutu adalah stesen pemantauan tentera British. Namun ia terbengkalai setelah dibom oleh tentera Jepun ketika Perang Dunia Kedua.

Banglo pertama telah didirikan oleh Kerajaan Selangor pada tahun 1892 diikuti oleh sebuah banglo lain yang dibina pada tahun 1904. Dilaporkan bahawa di setiap banglo itu, terdapat empat bilik tidur, bilik persalinan, bilik mandi dan ruang tamu bersaiz besar dengan sebuah pendiangan. Setiap bilik tidur mempunyai dua katil, yang dibekalkan dengan selimut. Banglo-banglo itu juga dihubungi dengan telefon yang disambungkan ke Ibusawat Kuala Kubu.

Aktiviti pada waktu siang termasuk berjalan-jalan, bermain tenis, krIket dan kriket tunggul. Badminton dan ping-pong telah ditambah pada tahun-tahun kemudian. Pada waktu malam, terdapat permainan kad seperti jambatan dan permainan papan seperti catur. Pada hari yang cerah di Bukit Kutu, mata kasar boleh mengesan pekan Kuala Kubu, Rasa, Serendah dan juga tempat-tempat yang jauh seperti Bukit Fraser, Pulau Pangkor, Port Swettenham dan Morib. Teleskop juga disediakan.

Kebenaran untuk menggunakan banglo tersebut perlu diperolehi terlebih dahulu daripada Pegawai Daerah Kuala Kubu dan sewanya ialah $1.00 sehari bagi setiap banglo. Pegawai kerajaan diberi penggunaan banglo secara percuma.

Populariti Bukit Kutu mula merosot apabila Bukit Fraser dibuka kepada pengunjung pada tahun 1922. Sejak 1926 dan seterusnya, tapak itu mula menghadapi masalah pergerakan tanah tetapi permintaan bantuan daripada kerajaan negeri tidak menjadi kenyataan. Akhirnya, pada 31 Disember 1932, resort ini menamatkan operasinya. Pada tahun 1933, salah sebuah banglo telah dibeli oleh Mat Ripin pada harga $28.00 tetapi, kemudiannya, dia terpaksa memulangkan harta itu kerana dia seorang kakitangan kerajaan. Pada tahun 1936, banglo itu dijual sekali lagi, kali ini pada harga $100.00 kepada T.E. Emmett yang berkata dia mahukannya untuk kegunaan peribadinya sendiri. Sejak itu, Bukit Kutu ditinggalkan dan laluan itu hilang dalam tumbuh-tumbuhan tebal. Sebuah cerobong asap dan pendiang api, tangga masuk utama dan dinding batu di hujung rabung adalah satu-satunya sisa banglo.

Bagi kebanyakan orang, runtuhan yang dilihat hari ini mungkin tidak mencetuskan banyak kenangan atau ingatan sedikit pun tentang kemungkinan sejarah tetapi peluang untuk fotografi dan perkhemahan semalaman. Bagi mereka yang tinggal cukup lama untuk mengetahui tempat ini, mereka adalah ciri-ciri kenangan. Malang untuk Treacher's Hill, ia tidak pernah bertahan untuk melihat zaman moden, tidak seperti Maxwell Hill, Pulau Pinang.

Ya, itu sejarahnya. Cerita yang ditulis dan dilaporkan kepada umum. Bagi Atok itu hanyalah lapisan atas atau kulit luarnya sahaja. Tak nampak kehebatannya, seolah-olah ianya suatu peristiwa hal yang biasa-biasa sahaja, sedangkan cerita demi cerita tentangnya keluar di dada- dada akhbar sepanjang kehadiran British di Tanah Melayu ini. Pasti ada yang teristimewa padanya, sehinggalah Atok dapat membongkarnya satu persatu merentas garis masa sehinggalah tempat ini akur dengan kehendak Allah kerana sudah sampai ajal penghujung kewujudannya.

Bukit Kutu Timeline

1893 The Selangor Gazzette mengandungi laporan rasmi mengenai Gunong Kutu, sebuah bukit dua batu dari Kuala Kubu, sebagai tapak untuk sanatorium.. Ketinggian didapati 2,950 kaki di atas bandar itu. Kelebihan bukit ini sebagai tapak untuk sanatorium adalah:—(1) Ia agak mudah diakses, dan agak mustahil untuk membina jalan kekang, tidak melebihi 8 batu panjang dari Kuala Kubu ke puncak, di kecerunan yang mudah; (2) terdapat mata air yang baik pada jarak yang tidak jauh dari puncak; (3) suhu pada 11.00 pagi. ialah 71%.5 dan pada 2.30 petang. 69°, dan mungkin ia tidak pernah melebihi 74°. Kelemahannya ialah keperluan tanah yang rata atau landai berhampiran puncak; tetapi, walaupun cerunnya sangat curam, mungkin tidak akan ada kesukaran untuk mencari tapak yang sesuai untuk rumah.

1896 Selangor mempunyai Sanatorium. Semua orang mungkin tidak mengetahui perkara ini, kerana hanya kira-kira dua dozen orang telah mengunjunginya tahun ini sebelum terdapat sebuah banglo yang menyenangkan di puncak Bukit Kutu, mungkin tidak ada pada tempatnya, sedangkan begitu.

Ramai orang Eropah di Negeri ini memerlukan perubahan iklim. Bukit Kutu adalah 3,300 kaki tinggi, dan dari puncak bukit ke Stesen Kuala Kubu di S.G.R. hanya kira-kira sembilan batu. Jalannya baik semua; peringatan di sana-jalan, tetapi agak curam di tempat ke arah atas. Kira-kira lapan jalan pintas melalui hutan mengurangkan jarak kira-kira satu batu setengah; tetapi laluannya sangat kasar dan hanya boleh dilalui dengan berjalan kaki. Perkara pengangkutan sentiasa kesukaran untuk mendaki bukit mana-mana ketinggian yang tinggi. Menunggang kuda akan menjadi cara terbaik untuk naik dan turun bukit ini; tetapi, seperti yang ada permintaan untuk mereka sangat sedikit, bekalan apabila diperlukan tidak akan datang. Satu parti telah diadakan sejak kebelakangan ini dan wanita diusung di kerusi; tetapi ini tidak berjaya, kerana kuli tidak biasa dengan kerja dan penat lama sebelum puncak dicapai.

Puncak itu telah dicapai pada tengah hari. Hutan di puncak bukit telah dibersihkan kira-kira dua tahun lalu, aud patbs telah dibentuk oleh gajah dan lain-lain permainan besar di antara pepijat batu-batu yang tumbuh lumut dan di bawah pokok-pokok yang terbantut.  Pemandangan yang baik sejauh  Jugra, Jeram Hills,  Pulau Angsa,  Kuala Selangor, pergunungan Ulu Selangor dan banjasran yang membentuk sempadan dengan Sungei Ujong dan Pahang. Walau bagaimanapun, prospek yang menggembirakan adalah berbeza-beza dan indah seperti yang diperolehi dari Perak * Cottage” atau * Hermitage." Pada 9 malam. unggun api besar dinyalakan, tetapi kabus tebal, 'kesannya tidak kelihatan di Kuala Lumpur.  

1903 Dilaporkan bahawa baka baru nyamuk ditemui oleh Dr Daniel di Bukit Kutu, yang hampir menyerupai malaria yang membawa Anopheles dari Itali. Ia dinamakan Anopheles treacheri. Bukit Kutu kaya dengan biodiversiti dengan pelbagai jenis flora dan fauna dan ini menyebabkan ia ditubuhkan sebagai salah satu rizab hidupan liar terawal di negara kita pada tahun 1922. Yang pertama di Chior, Perak ditubuhkan pada tahun 1903, sejurus selepas Haiwan Hidupan Liar dan Hidupan Liar Rang Undang-undang Perlindungan Burung telah digubal pada tahun 1902.

1913  Bukit, Kutu, sanatorium terletak di pinggir Kuala Kubu, dan dilengkapi dengan banglo yang serba lengkap, juga dipanggil resort kesihatan yang ideal. Semata-mata pada ketinggian 3,600 kaki, mencari keseronokan manakala banyak hari yang menyenangkan dalam suhu dari 80 hingga 55 darjah. . Dari Kuala Lumpur melalui kereta api pos sehingga tiba di Kuala Kubu pada pukul 9.50, dan seterusnya ke rumah rehat serta membuat semua persiapan untuk perjalanan mendaki bukit Penjaga rumah rehat ada di sana untuk menyambut anda dengan kuli Cina, Selepas tidak selesa tersentak melalui banyak laluan, kaki bukit dicapai. Kerusi-kerusi itu ada di sana dengan lima kuli mereka dan anda membawanya. Pelawat dari Singapura yang ingin melawat Bukit Kutu akan menikmati perkhidmatan kereta api & kemudahan yang hebat Hanya  perjalanan satu malam ke Kuala Lumpur, dan kemudian beberapa jam dari Kuala Lumpur ke Kuala Kubu.

1914 Banglo, Suhu berubah, udara menjadi lebih sejuk dan selekoh lagi membawa kami ke puncak, Bukit Kutu. Dengan dua banglo yang selesa, iklimnya yang menyegarkan, susu segar dan sayur-sayuran Inggeris, Patut dipanggil resort kesihatan yang menawan. Di sini bunga dari banyak spesies bersaing antara satu sama lain dalam pewarnaan, mawar, teratai, honeysuckle, dahlia, semuanya mengeluarkan wangian yang manis, yang udaranya berat. Banglo-banglo itu terletak dengan baik, satu menghadap ke bandar Kuala Kubu, satu lagi lembah yang bersempadan dengan bukit-bukit di dalam.  Banjaran Pahang menyamai Selangor di satu hujung, dan Perak di hujung yang lain, 'Di atas tingkat bukit-bukit ini ada, berbeza-beza dalam warna hijau dan biru tua kepada kekuningan yang paling pucat Ketika waktu senja menghampiri, nota kumbang trumpeter kecil: didengari, seolah  memberi amaran kepada kita untuk bersiap untuk malam. Tidak seperti  memburu, bergema dan bergema semula, dan dalam beberapa minit, seluruh dunia serangga terjaga. Jeritan jeritan cengkrik berbaur detik, dengkur dan kicauan cengkerik |dan kumbang, semuanya berteriak seolah-olah menyahut seruan si peniup sangkakala kecil. Kuala Kubu menjadi semakin terserlah dan lombong bijih timah yang pada waktu senja yang malap kelihatan seperti serpihan perak, digantikan dengan lampu-lampu kota yang berkedip-kedip seperti bintang kecil.

1951  Bukit Kutu.di mana tiga buah banglo terletak 2000 kaki di atas lautan hutan yang merupakan kawasan simpanan haiwan. Pusat peranginan ini telah dicapai melalui laluan hutan dari Kuala Kubu lama, kemudian pada peringkat terakhir ditanam oleh kelodak perlombongan manakala Kuala Kubu Bahru sedang dibina beberapa batu jauhnya.Stesen bukit itu tidak lagi digunakan selepas Bukit Fraser yang lebih terkenal dibangunkan menjadi stesen bukit dan dibuka kepada orang ramai pada tahun 1922. Bukit Kutu telah ditutup semasa era Kemelesetan sekitar tahunr 1931-33. dan, setakat yang diketahui. banglo-banglonya telah ditelan oleh hutan sejak itu. 

Kira-kira 50 meter dari puncak terdapat sebuah bekas lot bangunan lama tinggalan tentera British. Rekod arkib Demise Online mengenai kematian banglo dan sanatorium itu sukar diperolehi. New Straits Times (2003) melaporkan mereka "dimusnahkan oleh Tentera British semasa Pendudukan Jepun untuk mengelakkan mereka daripada jatuh ke tangan tentera penceroboh." Semasa pencerobohan Jepun pada tahun 1942, tentera British kononnya memusnahkan banglo-banglo ketika mereka berundur mendahului tentera Jepun yang sedang mara. Bagaimanapun, sebahagian binaannya telah rosak dan runtuh serta ditumbuhi semak-samun dan pohon rimba. Kini, yang masih kekal hanyalah bahagian tiang, lantai, rangka bangunan dan tangga. Yang tinggal hari ini hanyalah tangga cerobong dan beranda salah sebuah banglo.

Pelancongan Ekologi 

Kedudukannya di Kuala Kubu Bharu, Hulu Selangor sering menjadi tumpuan di kalangan pendaki sebagai tempat latihan mingguan bagi aktiviti pendakian. Walaupun diklasfikasikan sebagai bukit tetapi ianya mempunyai ketinggian setaraf dengan sebuah gunung iaitu di paras 3456 kaki ataupun 1053 meter daripada aras laut.Perjalanan atau pendakian untuk sampai ke puncak Bukit Kutu mengambil masa lebih kurang kira-kira empat jam perjalanan yang bermula melalui kawasan perkampungan orang Asli peretak penempatan baharu Kampung Orang Asli Simpang, tidak jauh dari Empangan Hulu Selangor. Bukit Kutu juga banyak menyimpan seribu satu khazanah alam semulajadi yang belum diterokai.

Selain kaya dengan kepelbagaian spesies flora dan fauna,terdapat juga beberapa kesan peninggalan sejarah semasa era pemerintahan British suatu ketika dahulu yang belum diketahui umum. Perjalanan ke Bukit Kutu agak mudah pada permulaannya, tetapi selepas melintasi dua buah jambatan besi, kesukaran yang dilalui hanyalah merentasi bekas laluan balak. Terdapat juga dua buah gua yang dikenali sebagai Gua Air dan Gua Kambing. 

Sungai Pertak, Hulu Selangor

Pemandangan menarik di Puncak Bukit Kutu

Kepada korang yang ingin explore atau mengetahui lebih lanjut tentang Bukit Kutu ini, klik sahaja link di bawah:






Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
7 AUG 1902
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0103731W
Hit
:
103
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
15 AUG 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0093842W
Hit
:
60
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
19 MAR 1918
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0199164W
Hit
:
47
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
19 APR 1912
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0162917W
Hit
:
46
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
23 JUN 1896
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0063726W
Hit
:
42
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
7 AUG 1902
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0103730W
Hit
:
37
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
3 FEB 1899
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0082502W
Hit
:
36
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
25 MAR 1901
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0097471W
Hit
:
36
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 MAY 1906
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0129193W
Hit
:
35
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
14 MAR 1905
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0121577W
Hit
:
35
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
1 AUG 1902
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0103681W
Hit
:
34
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
4 JUL 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0109869W
Hit
:
32
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
15 MAY 1909
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0147592W
Hit
:
30
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
28 FEB 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0048641W
Hit
:
30
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
13 JAN 1904
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0113716W
Hit
:
29
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
23 NOV 1911
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0160469W
Hit
:
29
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
31 DEC 1898
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0075088W
Hit
:
28
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
31 AUG 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0058133W
Hit
:
28
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 JUL 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0089716W
Hit
:
27
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
27 MAR 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0091219W
Hit
:
26
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
17 MAR 1899
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0083161W
Hit
:
25
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
8 FEB 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0054867W
Hit
:
24
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
21 MAR 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0055684W
Hit
:
24
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
11 SEP 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0051499W
Hit
:
23
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
18 MAY 1905
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0122726W
Hit
:
22
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
5 AUG 1897
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0071697W
Hit
:
21
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
17 JUN 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0057191W
Hit
:
21
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
12 JUN 1902
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0102788W
Hit
:
21
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
2 MAR 1896
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0062041W
Hit
:
20
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
4 JUL 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0109896W
Hit
:
20
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
9 FEB 1898
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0075737W
Hit
:
19
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
1 JUN 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0092772W
Hit
:
19
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
30 JUL 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0057601W
Hit
:
18
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
14 OCT 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0058796W
Hit
:
17
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
8 JUN 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0109548W
Hit
:
16
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
10 JAN 1905
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0120358W
Hit
:
16
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
23 NOV 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0112564W
Hit
:
16
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
25 MAY 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0056539W
Hit
:
16
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
8 JUN 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0109311W
Hit
:
14
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
10 SEP 1900
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0094324W
Hit
:
12
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Rumah Rehat Sri Berkat, Bukit Fraser

Bukit Fraser melintasi sempadan Selangor-Pahang. Walaupun kebanyakan bahagian bandar bukit ini terletak di Pahang, jalan curam dari The Gap ke menara jam terletak di Selangor. Kaya dengan flora dan fauna gunung, kira-kira 30 kilometer persegi Bukit Fraser telah diwartakan oleh kerajaan negeri Selangor pada 1922 sebagai rizab hidupan liar. Pada tahun 1957, kerajaan negeri Pahang turut mewartakan kawasan seluas 20 kilometer persegi yang bersebelahan untuk tujuan pemuliharaan.

Rumah Rehat Sri Berkat merupakan salah satu bangunan yang mirip dengan bangunan-bangunan di England. Rumah Rehat Seri Berkat didirikan sekitar tahun 1926 oleh British Red Cross. Konon, menurut cerita pembangunan ini diperintahkan oleh St John dari Jerussalem di England yang ditujukan kepada bekas tentara pada tahun 1914-1918. Ia merupakan salah satu bentuk terima kasih kepada Tanah Melayu atas kebaikan kerjasama yang diberikan ketika zaman pemerintahan mereka di luar negeri ketika zaman peperangan. Kalau dirunut lagi, ianya merupakan hadiah dari kerajaan Inggeris untuk Tanah Melayu.

 Di puncak Bukit Fraser Rumah Rehat Sri Berkat, sebuah rumah rehat jenis Scotland era Inggeris Victoria yang menyediakan penginapan dan dibuka kepada orang ramai untuk disewa. Bangunan bersejarah ini adalah bangunan dua tingkat termasuk 3 bilik VIP, 3 bilik sederhana, 2 bilik kecil, 2 ruang tamu, kafe dan dapur kering. Ia mempunyai cukup luas untuk perhimpunan peribadi yang besar juga. Cuaca sejuk mencampurkan rasa hidup di era Inggeris Victoria, kombo selesa yang sempurna.

Rumah Rehat Sri Berkat, terletak hanya 1 kilometer dari menara jam. Dibina pada tahun 1926, Rumah Rehat Sri Berkat ialah rumah agam gaya kolonial. Pintu utamanya menghadap ke rumput terbuka yang besar. Terletak di belakang adalah sebuah sekolah vernakular Cina, yang menampung hanya seorang pelajar pada masa ini. Di sisinya terdapat pokok renek dan paku-pakis yang rimbun. Halaman itu ditanam dengan bunga-bunga yang indah, seperti semak kemuliaan, rhododendron, sangkakala syaitan, petunia padang pasir, bunga raya, dan lain-lain. Bunga mekar dengan gemilang di bawah tangan tukang kebun yang mahir dan iklim tanah tinggi.

Percutian di Bukit Fraser menawarkan makanan dan masa untuk berehat. Oleh itu, pengunjung akan mempunyai masa yang mencukupi untuk menghargai flora dan faunanya dengan kadar yang santai. Bukit Fraser berpenduduk jarang, iklimnya menyenangkan dan kehidupan di sini berjalan dengan lebih perlahan. Berlimpah dengan flora dan fauna, Bukit Fraser sememangnya syurga di bumi. Mungkin Bukit Fraser adalah tempat di mana seseorang boleh benar-benar merasai ketenangan dan mengejar kejimatan.

Rumah Agam Seri Berkat di Bukit Fraser




Masih tersergam dan terus berbakti sehingga kini Rumah Rehat Seri Berkat


Rumah Rehat Serendah

Serendah ialah sebuah bandar kecil di daerah Hulu Selangor, Selangor, Malaysia..Sejarah pembukaan Serendah bermula dari Sungai Serendah.Serendah mendapat nama kerana kawasan ini ialah lembah rendah yang dikelilingi kawasan bukit tinggi dan Sungai Serendah yang mengalir di tengah kerap melimpah keluar serta membanjiri kawasan di sini terutamanya selepas hujan. Oleh itu penduduk tempatan telah mengambil singkatan “rendah” serta menamakan tempat ini sebagai Serendah.  

Dalam tahun 1889 Jalan pedati yang baik telah dibina sehingga ke Serendah yang melepasi Batu Caves dan 'Rawang. Ke Rawang ialah tujuh belas batu, ke Serendah lebih kurang tujuh batu lagi dari Kuala Lumpur. Serendah terletak kira-kira 7km dari bandar Rawang dan boleh diakses dengan menggunakan Jalan Persekutuan KL-Ipoh.

Perkembangan pesat dalam pusat bandar menyaksikan pembinaan hospital, rumah rehat, pejabat pos, balai polis dan pasar. Ia mempunyai rumah kelab yang dipanggil Bowing Club dan rangkaian senapang yang digunakan oleh Kelab Rifle Ulu Selangor, yang ditubuhkan pada Oktober 1897. 

1889 Jalan pedati yang baik telah dibina sehingga ke Serendah yang melepasi gua Batu dan 'Rawang. Ke Rawang ialah tujuh belas batu, ke Serendah lebih kurang tujuh batu lagi.

1892 Seperti yang menjadi trend pada zaman itu, ke mana sahaja orang Eropah pergi, rumah rehat kerajaan tidak lama kemudian dibina. Oleh itu nampaknya pada awal tahun 1892 sebuah rumah rehat telah pun dibina di Serendah di sepanjang Jalan Utama. Kewujudan rumah kelab serta padang bandar menunjukkan bilangan besar unsur kebaratan di bandar itu. Pada permulaan abad ini, Serendah telah pun menjadi sebuah perbandaran penuh dengan semua kemudahan asas yang diharapkan daripada sebuah bandar perlombongan pada tempoh itu. Ia juga telah mencapai status pusat pentadbiran kecil untuk kawasan sekitarnya.

1892 Berlaku kejadian kebakaran yang menyedihkandi Serendah dan di Ulu Klang. Kerosakan di Serendah adalah yang paling serius antara kedua-duanya. Pekan Serendah nampaknya telah hangus sepenuhnya kecuali Balai Polis dan Rumah Rehat. Inilah  kampung yang paling malang kerana tidak kurang daripada tiga kebakaran telah berlaku pada dalam masa setahun yang lalu. Saya tertanya-tanya berapa kalikah pemilik harta di sana mampu bertahan sebelum mereka menerima hakikat kerugian yang lebih besar kerana binaan bangunan mereka yang mudah terbakar? Kerajaan menggunakan semua kuasa mereka untuk mencegah berulangnya bencana tersebut dengan melebarkan jalan dan memecahkan rumah menjadi blok, tetapi sangat sukar untuk membantu orang yang tidak akan menolong diri mereka sendiri.

1895 Pada awal bulan tersebut ibu pejabat daerah kecil itu dipindahkan dari Rawang ke Serendah. Pegawai kerajaan amat dikehendaki di Serendah dan saya berharap dapat melihat bangunan itu disiapkan tidak lama lagi. Pada masa ini rumah rehat lama  digunakan sebagai Pejabat Kerajaan, Mahkamah, dan Kuarters Kerani.

1904  En. W. F. Nutt dari Straits Trading Co. Serendah, terkenal di Perak dan Selangor kerana populariti dan urbanitinya telah diraikan dalam majlis makan malam perpisahan pada malam Khamis lalu oleh ramainya rakan-rakan Eropah dan Cina di Rumah Rehat Serendah yang dihias menarik dan diterangi indah dengan tanglung Jepun dan Cina. Terdapat 18 orang tuan-tuan yang hadir termasuk Tetuan Pye, Peck, Crompton, Mundy, Shelly, Zacharias, Dr. Delmege dan Loke Chow Thye. En.McLelland, Penolong Pegawai Daerah, berada di kerusi itu, dan dalam mencadangkan roti bakar tetamu dirujuk dalam istilah eulogistik kepada penghormatan tinggi di mana En. Nutt telah diadakan dan berkata bahawa pelbagai institusi di Negeri akan merasakan ketiadaan seorang lelaki yang telah memegang dengan kredit besar banyak pelantikan kehormat pada banyak kesulitan peribadi. Minuman perpisahan itu diminum dengan penghormatan muzik.

1906  Sekumpulan orang ramai dari daerah Kuala Kubu, Serendah, Rawang dan Kuang, dengan kehadiran mereka. memberikan keterangan yang menarik tentang penghormatan dan penghargaan kepada Encik Dinsmore telah diadakan. Perarakan lampu suluh, dengan kehadiran Pancaragam Manila, menuju ke kuarters Penolong Pegawai Daerah, di mana En. Dinsmore dikalungkan oleh Dr. MacIntyre dan air mawar direnjiskan ke atasnya. En. Dinsmore telah dibawa menaiki beca melalui pekan dalam perarakan dengan muzik Melayu dan kumpulan itu bangkit apabila dia memasuki kawasan Rumah Rehat. Di Rumah Rehat dia telah diterima oleh doktor dan dibawa ke tempat duduk kehormat di Dewan, yang dihiasi dengan menarik dengan malar hijau dan lumut (Satu ucapan dibacakan oleh En. Velupillary, Kerani, Pejabat Daerah, atau bagi pihak bawahan dan kakitangan Pejabat Daerah, Serendah, Ucapannya dibingkai dengan puitis indah  serta mempunyai watak yang paling memuja.

1925 Tanah berbukit  di sebelah timur Rumah Rehat Rawang mengandungi schist dan phyllite terurai mineral yang banyak. Di antara Lembah Serendah dan Rawang ialah Sungei Choh, di mana terdapat mendapan timah aluvial .

1953 Di kaki bukit berhampiran persimpangan granit, di belakang rumah rehat dan kelab di Serendah, terdapat lombong bijih timah yang sangat besar, dikenali sebagai lombong Loke Yew.

 Klik link di bawah untuk maklumat lanjut daripada Arkib Negara

Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
24 AUG 1891
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0026829W
Hit
:
46
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
18 FEB 1892
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0030148W
Hit
:
45
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
19 DEC 1893
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0046762W
Hit
:
41
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
1 FEB 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0047979W
Hit
:
41
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
22 JAN 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0047722W
Hit
:
30
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
5 MAY 1891
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0024751W
Hit
:
30
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
4 APR 1901
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0097587W
Hit
:
26
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
3 MAY 1898
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0076975W
Hit
:
25
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
25 MAR 1895
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0055606W
Hit
:
25
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
24 MAR 1892
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0030954W
Hit
:
21
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
15 NOV 1894
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0052532W
Hit
:
21
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
19 JAN 1904
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0113912W
Hit
:
18
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT
Tajuk
:
Kategori
:
ARKIB AWAM
Subkategori
:
NEGERI
Sumber
:
Tarikh
:
18 DEC 1903
Jenis Rekod
:
DOKUMEN
No Penerimaan
:
1957/0113304W
Hit
:
18
Subjek
:
DOKUMEN  
Lokasi
:
IBU PEJABAT

 


Kehidupan Orang Bukit di Selangor Sebelum Merdeka

Sebelum istilah "Orang Asli" mula digunapakai, orang Melayu dan semua penduduk di Malaya termasuk Inggeris menggunakan istilah &qu...